هرچند که پیشرفت علوم و تکنولوژی‌های مختلف باعث شده‌اند که میزان آسایش و رفاه مردم به بالاترین حد خود در طول تاریخ برسد اما ممکن است مشکلات و عوامل مختلفی همچون گرفتگی لوله‌ها، پر شدن چاه فاضلاب و … موجب سلب آسایش ساکنین ساختمان‌ها شوند. مدیریت و هدایت مناسب فاضلاب‌ها به بیرون از فضای ساختمان از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است اما گاهی ممکن است در اثر عوامل مختلفی بوی فاضلاب در محیط ساختمان منتشر شود و در صورت شدت یافتن غیرقابل تحمل می‌شود. در ادامه مطلب به بررسی علت بوی بد فاضلاب و رفع آن پرداخته می‌شود.
مهم‌ترین دلایل بوی بد فاضلاب در ساختمان
نشت بوهای نامطبوع فاضلاب در فضای ساختمان می‌تواند دلایل و عوامل متعددی همچون استاندارد نبودن لوله اتصالات فاضلاب، استاندارد نبودن ارتفاع لوله ونت، اشکال در حفر چاه، گرفتگی لوله‌ها بالا بودن حجم فاضلاب، بارندگی باران، افزایش دمای محیط و … داشته باشد اما مهم‌ترین دلایل این مشکل شامل موارد زیر هستند:
گازهای سپتیک
گازهایی مانند متان، آمونیاک و … به عنوان گازهای سپتیک شناخته می‌شود که در اثر تجزیه شدن مواد فاضلابی توسط باکتری‌ها تولید می‌شوند. وجود این گازها در غلظت‌های پایین می‌تواند باعث ایجاد احساس ناخوشایند در افراد شود و در صورتی که در غلظت‌های بالا تولید شوند ممکن است باعث آسیب دیدن سیستم تنفسی افراد شوند. اینکه سپتیک چیست را می توانید را در مقاله ای دیگر مطالعه کنید .
عدم وجود آب در شتر گلویی
لوله‌های خمیده یا شتر گلو در سیستم‌های لوله‌کشی ساختمان نقش پررنگ و ویژه‌ای دارند و مانع از خروج گازها و بوی بد و زننده فاضلاب می‌شوند. چنانچه در داخل این لوله‌ها آب وجود نداشته باشد، گازها به راحتی به محیط ساختمان وارد می‌شوند.
رسوب مواد زائد در داخل شتر گلویی
لوله‌های خمیده یا شتر گلویی اگرچه برای جلوگیری از نفوذ بوی زننده فاضلاب به داخل ساختمان طراحی شده‌اند اما گاهی می‌توانند باعث ایجاد بو شوند. چنانچه موادی همچون چربی‌ها، خوراکی‌ها، مو و هرگونه آشغال دیگری برای مدتی طولانی در داخل شتر گلویی گیر کند فاسد شده و باعث ایجاد بوی بد فاضلاب می‌شود. در این مورد و برای رفع بوی بد فاضلاب لوله آب و شتر گلویی می‌توان از فلاش تانک استفاده کرد. بوی بد فاضلاب می‌تواند از گیر کردن مواد مختلف در لوله‌های آشپزخانه نیز ایجاد شود و باعث سلب آسایش افراد در ساختمان شود.
کهنه شدن، پر شدن و نشتی چاه فاضلاب
یکی دیگر از مهم‌ترین دلایل ایجاد بوی بد و زننده فاضلاب در محیط ساختمان کهنه شدن چاه فاضلاب است هرچند که احتمال کمی دارد که کهنه شدن چاه منبع اصلی بوی بد باشد. همچنین پر شدن چاه فاضلاب می‌تواند یکی از عوامل اصلی ایجاد بوی فاضلاب باشد. از آنجایی که تشخیص پر شدن چاه‌ها برای افراد عادی دشوار است حتماً باید توسط افراد متخصص و تجهیزات مدرن بررسی شود. نشت چاه فاضلاب نیز می‌تواند یکی از دلایل اصلی انتشار بوی فاضلاب در محیط ساختمان شود و این مورد نیز باید توسط افراد متخصص بررسی شود.
بهترین راهکارهای رفع بوی بد فاضلاب
همان‌طور که گفته شد عوامل و دلایل مختلفی می‌توانند باعث ایجاد بوی بد فاضلاب در لوله و اتصالات شهری و ساختمانی شود و برای رفع این بو ابتدا باید منبع و دلیل اصلی آن مشخص شود. برای رفع بوی بد فاضلاب در محیط ساختمان‌های مسکونی می‌توان از روش‌های مختلفی استفاده کرد که مهم‌ترین آن‌ها به شرح زیر هستند:
رفع بوی بد فاضلاب با جوش‌شیرین
جوش‌شیرین از بهترین و کاربردی‌ترین موادی است که می‌تواند استفاده‌های متعددی داشته باشد و می‌تواند برای رفع بوی بد فاضلاب بسیار کاربردی باشد. این ماده دارای خاصیت اسیدی بوده و می‌تواند تمامی مواد و پسماندهایی که در بخش‌های مختلف لوله و اتصالات ساختمان گیر کرده‌اند را حل کند. برای آنکه جوش‌شیرین تأثیر بیشتری در از بین بردن بوی فاضلاب داشته باشد می‌توان از سرکه نیز استفاده کرد و بعد از آنکه جوش‌شیرین را در داخل لوله‌ها ریخت مقداری سرکه به آن اضافه کرد و در نهایت با آب جوش لوله‌ها را تمیز کرد. می‌توان ترکیب جوش‌شیرین و سرکه را از شب تا صبح در داخل لوله‌ها ریخت تا به صورت کامل بوهای بد و مواد زائد را حذف کنند.
پر کردن شتر گلویی‌ها از آب
شتر گلویی‌ها نقش پررنگی در کنترل بوی فاضلاب و گازهای سپتیک دارند و در محیط‌هایی همچون توالت، حمام، آشپزخانه و … استفاده می‌شوند. برای آنکه این قطعه به خوبی عمل کند باید همیشه پر از آب باشد و چنانچه آب داخل آن خالی شده بود باید مجدداً پر کرد.
استفاده از مخمر نان و آب
مخمر نان نیز از جمله موادی است که می‌تواند به خوبی بوی بد فاضلاب را از محیط حذف کند. در این روش کافی است که مقداری مخمر نان را با یک لیوان آب جوش ترکیب کرده و کاملاً حل کرد و سپس آن را به داخل لوله‌های فاضلاب ریخت و مدتی به آن اجازه داد تا کاملاً بوها را حذف کند. برای تأثیر بهتر و بیشتر مخمر می‌توان آن را آب مقداری جوش‌شیرین نیز ترکیب کرد.
استفاده ترکیب جوش‌شیرین، نمک، یخ و لیمو
ترکیب موادی همچون جوش‌شیرین، لیمو، نمک و یخ نیز می‌تواند در از بین بردن و رفع بوی بد فاضلاب بسیار مؤثر باشد. در این روش ابتدا باید مقداری نمک و جوش‌شیرین را به طور مساوی ترکیب کرد و سپس آن را در داخل لوله‌ها ریخت و مقداری آب ولرم به آن اضافه کرد. سپس بعد از نیم ساعت می‌تواند چند تکه یخ و لیمو را روی لوله فاضلاب قرار داد و منتظر ماند تا ذوب شود. جوش‌شیرین بوها را از بین برده و لیمو به خوشبو شدن آن کمک می‌کند.
استفاده از محلول‌های شیمیایی لوله‌بازکن
در کنار تمامی روش‌های خانگی گفته شده می‌توان از محلول‌های شیمیایی آماده نیز برای از بین بردن و رفع بوی بد فاضلاب استفاده کرد. این محلول‌ها به‌گونه‌ای تولید می‌شوند که قدرت اسیدی بالایی داشته باشند و مواد زائد موجود در لوله‌ها را حل می‌کنند.
البته روش‌های گفته شده فقط زمانی می‌توانند در رفع بوی بد فاضلاب مؤثر باشند که منبع بوی بد ناشی از گرفتگی لوله‌ها، خالی بودن شتر گلویی‌ها و … باشد. چنانچه بوی فاضلاب ناشی از پر شدن چاه فاضلاب، نشتی آن، خراب شدن سیستم لوله‌کشی و … باشد باید به افراد متخصص مراجعه کرد. در مقاله‌ای دیگر از سایت وینوپلاستیک به بررسی کامل بازار لوله و اتصالات در تهران و نحوه خرید این تجهیزات پرداخته شده که می‌تواند اطلاعات مفیدی هر در اختیار خواننده قرار بدهد.
جمع‌بندی نهایی
انتشار بوی فاضلاب در فضای ساختمان‌ها می‌توان باعث سلب آسایش از ساکنین شود و این بوها معمولاً در اثر گرفتگی لوله‌ها، معیوب بودن و خالی بودن شتر گلویی‌ها، پر شدن چاه فاضلاب، رسوب مواد زائد در لوله‌ها، انتشار گازهای سپتیک و … باشد. برای رفع بوی بد فاضلاب می‌توان از روش‌های خانگی همچون استفاده از جوش‌شیرین، محلول‌های شیمیایی و … و یا مراجعه به شرکت‌ها و افراد متخصص اشاره کرد.
