برخلاف گذشته که صنایع مختلف انتخاب محدودی در استفاده از لوله و اتصالات داشتند، امروزه تنوع و تعدد لوله‌ها بسیار زیاد است و لوله و اتصالات UPVC به‌عنوان یکی از بهترین، بادوام‌ترین، به‌صرفه‌ترین و پرکاربردترین نوع لوله و اتصالات در صنایع متعدد استفاده می‌شوند.
تولید لوله upvc به واسطه ویژگی‌ها، قابلیت‌ها و کاربردهای متعددی که دارند روزبه‌روز در حال گسترش است و برندها و شرکت‌های متعددی در سراسر دنیا در این زمینه فعالیت دارند و محصولاتی با کیفیت‌ها و ویژگی‌های مختلف به بازار عرضه می‌کنند.
به صورت کلی امروزه محصولات پلیمری استفاده‌های متعددی دارند و به‌خوبی توانسته‌اند در صنایع مختلفی همچون ساختمان‌سازی، آب و فاضلاب، کشاورزی، شیلات و … جایگزین لوله‌های فلزی، سیمانی و … شوند. شرکت وینوپلاستیک به‌عنوان یکی از مطرح‌ترین و معتبرترین برندهای تولید کننده انواع لوله و اتصالات پلیمری در ایران شناخته می‌شود که تنوع و تعدد محصول بالایی دارد. در ادامه مطلب به بررسی فرآیند تولید لوله UPVC در وینوپلاستیک پرداخته خواهد شد.
ماهیت لوله UPVC
UPVC در اصل مخفف عبارت Unplasticized polyvinyl chloride است که به معنی پلی وینیل کلراید پلاستیک نشده است. این لوله‌ها از مقاومت بسیار خوبی در برابر مواد شیمیایی و عوامل طبیعی دارند و برخلاف لوله‌های PVC حاوی پلیمرهای اضافه نرم‌کننده بوده و انعطاف‌پذیری مناسبی دارند اما ازآنجایی‌که پلیمرهای اضافی پلاستیکی در ساخت آنها استفاده نمی‌شود بافت سخت‌تری نسبت به لوله‌های PVC دارند. از مهم‌ترین ویژگی‌های لوله‌های یو پی‌وی‌سی می‌توان موارد زیر را عنوان کرد:
- مقاومت بسیار بالایی در برابر خوردگی دارند.
- دارای سطح بسیار صافی بوده و هیچ‌گونه اصطکاکی در مقابل سیالات ایجاد نمی‌کنند.
- این لوله‌ها استحکام مکانیکی بالایی داشته و می‌توانند فشار بالایی را تحمل کنند.
- از نظر بهداشتی کاملاً استاندارد بوده و برای سلامتی جانداران و محیط‌زیست خطری ندارند.
- وزن بسیار کمی داشته و حمل‌ونقل و نصب راحتی دارند.
- طول عمر این لوله‌ها می‌تواند به 100 سال نیز برسد.
- می‌توانند سازگار بالایی با دماهای مختلف داشته باشند و در شرایط مختلف استفاده شوند
- مقرون‌به‌صرفه تر از انواع لوله‌های فلزی و … هستند.
فرآیند تولید لوله UPVC
شرکت وینوپلاستیک به‌عنوان یکی از معتبرترین و شناخته‌شده‌ترین تولیدکننده‌های انواع لوله و اتصالات پلیمری در ایران شناخته می‌شود که فعالیت خود را از سال 1358 شروع کرده و تا امروزه موفقیت‌های بین المللی بسیاری به دست آورده و توانسته در بازارهای داخلی و خارجی جایگاه ویژه‌ای به دست بیاورد. لوله UPVC به سبب داشتن ویژگی‌های خاص و منحصربه‌فرد خود استفاده‌های متعددی دارد و در سیستم‌های آب‌رسانی می‌تواند به‌عنوان لوله آب به کار برود. به صورت کلی تمامی محصولاتی که مبتنی بر UPVC هستند ماندگاری بالایی داشته و در برابر شرایط مختلف آب و هوایی مقاومت و ثبات خوبی از خود نشان می‌دهند.
محصولات پلیمری در حقیقت بر پایه مواد شیمیایی تولید می‌شوند و در روند تولید آنها از انواع مواد افزودنی مختلف استفاده می‌شود که هر کدام می‌توانند ویژگی‌های مختلفی به محصول اضافه کنند. همان‌طور که گفته شد مهم‌ترین تفاوت در تولید لوله‌های UPVC با PVC استفاده از مواد نرم‌کننده است.
- تولید محصولات پلیمری UPVC قبل از هر چیز با اضافه کردن تثبیت‌کننده‌های مختلفی در خط اکستروژن شروع می‌شود.
- در مرحله بعدی تمامی مواد تحت حرارت قرار گرفت و مواد به مایع تبدیل می‌شوند و سپس مایع به دست آمده به قالب‌های مختلف انتقال داده می‌شوند
- در مرحله سوم مواد انتقال داده شده به قالب‌ها با استفاده از هوا یا آب خنک می‌شوند و به آنها اجازه داده نخواهد شد که در اثر گذشت زمان واکنش‌های شیمیایی مختلفی انجام دهند.
جزئیات فرآیند تولید لوله UPVC
پروسه تولید لوله UPVC در شرکت وینوپلاستیک با استفاده از روش‌های علمی و صنعتی پیشرفته صورت می‌گیرد و تمامی متغیرهای این فرآیند به صورت دقیق کنترل می‌شوند. ماده اولیه لوله‌های یو پی‌وی‌سی نوعی پودر با جریان آزاد است که بعد از اضافه کردن پایدارکننده‌ها و روان کننده‌های مختلف وارد جریان تولید می‌شوند. انتخاب فرمولاسیون و نحوه اختلاط این مواد عوامل بسیار مهمی در تولید این لوله‌ها هستند. این مواد بعد از وزن شدن توسط میکسرها با سرعت بالا مخلوط می‌شوند.
در مرحله اول دمای میکسر به حدود 190 درجه سانتی‌گراد می‌رسد و سپس در مرحله بعدی افزودنی‌های ذوب شده سطح دانه‌های مواد را پوشش می‌دهند و بعد از رسیدن به دمای مناسب مخلوط تولید شده به مخزن خنک‌کننده انتقال داده می‌شود و دمای آنها به سرعت به 40 درجه خواهد رسید. می‌توان گفت اکسترودر قلب فرآيند تولید لوله UPVC است و دارای یک سيلندر و المنت‌هاي حرارتي قابل کنترل است که در داخل آن مارپیچ‌های دقيقي مي‌چرخند.
زمانی که دمای مواد به 40 درجه می‌رسد به داخلی سیلندر و مارپیچ منتقل می‌شوند و تحت فشار و گرما و برش قرار گرفته و کاملاً مذاب می‌شوند. زمانی که ذرات UPVC از میان مارپیچ عبور کرده و تحت حرارت قرار می‌گیرند تراکم و یکنواختی بیشتری ایجاد می‌شود و در نهایت با فشار بالایی وارد قالب می‌شوند.
طراحی قالب می‌تواند تاثیر بسیار زیادی بر روی یکنواختی و کیفیت نهایی محصول داشته باشد. بعد از آنکه لوله تولید شده از قالب اکسترود خارج شود در یک کالیبراتور (طول کاليبراتور حدوداً سه برابر قطر لوله است) به کمک جریان هوا یا وکیوم به اندازه مورد نظر می‌رسد و قبل از مرحله پایانی سرمایش تثبیت می‌شود. در مرحله پایانی لوله به‌وسیله يک دستگاه کشش با سرعت ثابت از مراحل کاليبراسيون و سرمايش عبور مي‌کند و در نهایت محصول نهایی با ضخامت مشخص توسط دستگاه چاپگر نشانه‌گذاری شده و برش داده می‌شود.
بعد از تولید نهایی و برش لوله‌ها يک دستگاه کوپله (Belling Machine) روي يک سر هر شاخه لوله، مادگي ايجاد مي‌کند و محصول نهایی بعد از بازرسی و کنترل کیفیت پایانی به انبار منتقل شده و روانه بازار خواهد شد.
مواد شیمیایی قابل استفاده در فرآیند تولید یو پی وی سی
همان‌طور که گفته شد در پروسه تولید لوله UPVC در وینوپلاستیک از مواد مختلفی استفاده می‌شود که هر کدام می‌توانند موجب بروز ویژگی و قابلیت‌های منحصربه‌فردی در لوله‌ها شوند. از جمله مهم‌ترین مواد مصرفی در تولید این لوله و کاربرد آنها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- برای کاهش سرعت تجزیه پلیمرها توسط اکسیژن، اشعه ماورابنفش و نور خورشید از آنتی‌اکسیدان‌ها و تثبیت‌کننده‌های متعدد در تولید لوله‌های یو پی‌وی‌سی استفاده می‌شود.
- از عوامل سازگار کننده برای ترکیب UPVC با پلاستیک‌های دیگر و بازیافت آنها استفاده می‌شود.
- از رنگ‌های مصنوعی برای رنگ‌بندی لوله‌ها استفاده می‌شود.
- برای افزایش میزان مقاومت لوله‌ها در برابر ضربه و فشار از اصلاح‌کننده و از مواد پرکننده برای افزایش حجم آنها استفاده می‌شود.
در حقیقت می‌توان گفت که لوله‌های UPVC در شرکت وینوپلاستیک با اضافه شدن پایدارکننده اشعه فرابنفش (UV stabilizer)، مقاوم کننده‌های ضربه(impact modifier)، تأخیر انداز شعله (flame retardant)، پایدارکننده حرارتی(heat stabilizer) و انواع رنگ‌های مصنوعی، انواع نرم و روان کننده‌ها برای ژله‌ای شدن لوله UPVC و … به پودر خام PVC تولید می‌شود و در صنایع مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد.
کاربردهای لوله UPVC
همان‌طور که گفته شد امروزه استقبال ویژه‌ای از انواع لوله‌های پلیمری خصوصاً لوله‌های UPVC می‌شود و دلیل آن داشتن ویژگی‌های منحصربه‌فرد و ویژه می‌باشد. از مهم‌ترین کاربردهای لوله و اتصالات یو پی‌وی‌سی می‌توان به مواردی همچون خطوط انتقال آب، خطوط لوله برق و سیم مخابراتی، لوله‌کشی استخر، تأسیسات زهکشی خانگی و صنعتی، انتقال مواد شیمیایی در کارخانه‌های تولیدی، خطوط تأمین کارخانه، خطوط لوله نیروگاه غربالگری، خطوط تولید تجهیزات بهداشتی، صنعت کشاورزی و آبیاری گلخانه‌ای، زهکشی آب‌های سطحی و … اشاره کرد.
جمع‌بندی نهایی
لوله‌های UPVC به سبب داشتن ویژگی‌های منحصر به فردی همچون طول عمر بالا، قابلیت بازیافت، مقاومت فشاری مناسب، مقاومت در برابر خوردگی و … در صنایع مختلف استفاده‌های متعددی دارند و برندهای مختلفی در داخل و خارج از کشور در زمینه تولید آنها فعال هستند. شرکت وینوپلاستیک به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین و معتبرترین تولیدکننده‌های انواع لوله و اتصالات پلیمری، لوله سایز بزرگ، لوله استخری، لوله فشاری و … شناخته می‌شود که لوله و اتصالات UPVC را با بالاترین کیفیت ممکن تولید و عرضه می‌کند.
