لولههای پلیمری از جمله کاربردیترین لولههایی هستند که امروزه جایگزین بسیاری از لولههای فلزی، پلاستیکی، سیمانی و … شدهاند. لوله پلی اتیلن از جمله لولههای پلیمری هستند که به واسطه داشتن ویژگیها و مشخصاتی که دارند کاربردهای صنعتی و غیر صنعتی متعددی دارند. یکی از بارزترین شاخصههای لولههای پلی اتیلن رنگ آنها است. البته این لولهها میتوانند در رنگهای دیگری نیز تولید شوند ولی عمدتاً به رنگ مشکی تولید میشوند. در ادامه مطلب به بررسی دلیل سیاه بودن رنگ این لولهها پرداخته میشود.
رنگ مواد اولیه پلی اتیلن
در حقیقت مواد اولیه پلی اتیلن که شامل مواردی همچون پلی اتیلنها PE80، PE100 و PE63 هستند بیرنگ هستند و حتی در صورت پخت نیز رنگ آنها تغییر پیدا نمیکند و برای تغییر رنگ آنها در محصولات مختلف از افزودنیهای مختلفی همچون دوده، مستربچ و … استفاده میشود. البته اضافه کردن افزودنیهای مختلف به مواد اولیه پلی اتیلن باید بر اساس محاسبات و فرمولاسیون استاندارد باشد تا در ویژگیهای شیمیایی و فیزیکی محصول نهایی تغییرات غیر معقولی ایجاد نشود. با وجود پیشرفت تکنولوژیهای متعدد امروزه در بیش از 99 درصد کارخانههای تولیدکننده لوله پلی اتیلن در سراسر جهان پراکنش مواد اولیه و دوده به صورت دستی انجام میشود و دقت بالایی ندارند. برای آنکه میزان مستربچ به صورت دقیق و استاندارد وارد مواد اولیه لولههای پلی اتیلن شود باید از قطعهای به نام گراویمتریک در خط تولید استفاده کرد.
دلیل سیاه بودن لولههای پلی اتیلن
همانطور که گفته شد مواد اولیه پلی اتیلن به صورت بیرنگ میباشد و در زمان چخت و در خط تولید از افزودنیهای مختلف برای آنها استفاده میشود. با اضافه کردن مستربچ به مواد اولیه، رنگ لولههای تولید شده سیاه میشود که امروزه بیشتر از تمامی رنگهای دیگر استفاده میشود. در حقیقت دلیل سیاه بودن رنگ این لولهها میزان مقاومت بالای آن در برابر اشعه نور خورشید است. در اصل رنگ سیاه به کار رفته در لولههای پلی اتیلن باعث میشود که گرما در لوله نگهداری شده و در نهایت لوله داغ و منبسط میشود. البته جذب گرما در لولهها باعث میشود که امکان خمیدگی و تغییر شکل دائمی آن بالا برود و باید در نگهداری و حمل و نقل آنها دقت بالایی داشت.
حتیالامکان باید از جابجا نمودن لولههای داغ که مدت طولانی در معرض تابش نور خورشید قرار گرفتهاند اجتناب شود.
امروزه برای تولید گرانول پلی اتیلنهای سنگین گرید لوله پلیمر را با مستربچ سیاه (دوده یا کربن بلک) اکسترود میکنند و این میتواند به عنوان اصلیترین تفاوت لوله پی وی سی و پلی اتیلن شناخته شود. مستربچ سیاه دوده شامل کربن بلک، رزین پلی اتیلن و دیگر افزودنیها همچون آنتیاکسیدانت و لوبریکانت ها خواهد بود. کربن بلک میتواند 25 تا 40 درصد مستربچ را تشکیل بدهد.
رنگهای مختلف لوله پلی اتیلن
هرچند که رنگ سیاه رایجترین رنگ در لولههای پلی اتیلن به شمار میرود اما این لولهها میتوانند با رنگهای دیگری تولید شده و کاربردهای متعددی داشته باشند. لولههای پلی اتیلن سیاهرنگ با نوارهای رنگی مختلفی تولید میشوند که هر کدام بیانگر مشخصات، قابلیتها و کاربردهای لوله میباشد. البته باید توجه داشت که استفاده از نوارهای رنگی در لولههای پلی اتیلن امروزه منسوخ شده است.
لولههای پلی اتیلن زردرنگ
لولههای پلی اتیلن که دارای نوار زردرنگ هستند در حقیقت لوله پلی اتیلن گازی هستند و میتوانند از نظر میزان تحمل فشار، ضخامت و … مشخصات ویژهای داشته باشند. لولههای پلی اتیلنی نیز وجود دارد که به صورت کامل زردرنگ میباشند و معمولاً برای گازهای سوختی، گازهای فرآیندی، گازهای مایع تحت فشار و گازهای مایع استفاده میشوند.
لولههای پلی اتیلن با رنگ آبی
این لولهها که بسیار رایج هستند در حقیقت مخصوص خطوط آبرسانی برای آبهای آشامیدنی میباشند. این لولهها به رنگ سیاه و با نوار آبیرنگ تولید میشوند. اگرچه بسیاری تصور میکنند که لولههای پی وی سی عملکرد بهتری در خطوط لولهکشی آب آشامیدنی دارند اما در حقیقت لولههای پلی اتیلن از ویژگیها و قابلیتهای بهتری برخوردارند و طول عمر بیشتری نیز دارند، همچنین نصب لوله پلی اتیلن راحتتر از انواع لولههای دیگر است.
لولههای پلی اتیلن با نوار قرمز
این لولهها که امروزه منسوخ شدهاند بیشتر در سیستمهای آب تأمین کننده برای اطفاء حریق استفاده شده و در سیستمهای لولهکشی سازمانهای آتشنشانی کاربرد دارند.
لولههای پلی اتیلنی با نوارهای کرمرنگ
لولههای پلی اتیلن با نوار کرمرنگ بیشتر در سیستمهای لولهکشی فاضلاب کاربرد دارد و میتواند از نظر میزان تحمل فشار انواع مختلفی داشته باشد.
لولههای پلی اتیلن مشکی با نوارهای قهوهای
این لولهها که در حقیقت میزان فشار کمی را تحمل میکنند برای مصارف کشاورزی به کار میروند و کاربردهای محدودتری در مقایسه با انواع لولههای ذکر شده دارند. در مقاله دیگری از سایت وینوپلاستیک تحت عنوان لوله خم گرم به بررسی کامل لولههای خم گرم، کاربردها و ویژگیهای آنها پرداخته شده که میتواند اطلاعات جامع و کاملی در اختیار خواننده قرار بدهد.
جمعبندی نهایی
لولههای پلی اتیلن ازجمله انواع لولههای پلیمری هستند که امروزه در ابعاد و اندازهها و همچنین ضخامتهای مختلفی تولید میشوند و میتوانند کاربردهای متعددی داشته باشند. اگرچه این لولهها به رنگهای مختلفی تولید میشوند اما رایجترین رنگ در آنها رنگ سیاه است که به دلیل مقاومت بالای آن در برابر نور خورشید میشود. در اصل رنگ سیاه لولههای پلی اتیلن به دلیل اضافه شدن 3 تا 5% کربن سیاه به مواد پلی اتیلنی شفاف است.
