لوله‌ها ازجمله تجهیزات پرکاربرد و اساسی در صنایع مختلف هستند و امروزه از انواع مواد مختلف مانند فلزات، پلاستیک‌ها، پلیمرها، سیمان و … تولید می‌شوند و هرکدام از آنها دارای قابلیت‌ها و ویژگی‌های منحصربه‌فردی هستند. لوله‌های کاروگیت ازجمله لوله‌های پراستفاده و کاربردی هستند که امروزه بسیار مورد توجه قرار گرفته‌اند. هرچند که این لوله‌ها دارای طول عمر بالایی هستند اما در سال‌های اخیر تحقیقات متعددی برای افزایش طول عمر آنها انجام شده است. افزایش طول عمر لوله کاروگیت می‌تواند تحت تأثیر شرایط مختلف باشد و بر اساس آخرین تحقیقات این لوله‌ها می‌توانند بیش از یک قرن عمر کنند. در ادامه مطلب به بررسی مهم‌ترین عواملی که می‌توانند در بالا بردن طول عمر لوله کاروگیت تأثیرگذار باشند پرداخته خواهد شد.
ویژگی‌های لوله کاروگیت
لوله‌های کاروگیت در اصل به لوله‌هایی گفته می‌شوند که دارای جداره‌های خارجی فنری شکل هستند و معمول برای هدایت آب‌های سطحی و فاضلاب‌های شهری استفاده می‌شوند. اتصال این لوله‌ها نیز همانند سایر لوله‌های فلزی، استیل، چدن و … هستند. لوله کاروگیت از مواد مختلفی همچون فلزات، پلی‌اتیلن‌های با چگالی بالا و مواد تشکیل‌دهنده لوله پی‌وی‌سی ساخته می‌شود. از رایج‌ترین انواع لوله‌های کاروگیت می‌توان به لوله کاروگیت پلی‌اتیلن (H.D.P.E)، لوله کاروگیت زهکش و لوله کاروگیت سوراخ‌دار H.D.P.E اشاره کرد که هر کدام می‌توانند کاربردها و کارایی‌های مختلفی داشته باشند. در مقاله دیگری با عنوان لوله کاروگیت چیست؟ از سایت وینوپلاستیک به بررسی کامل‌تر لوله‌های کاروگیت پرداخته شده است. از مهم‌ترین ویژگی‌های این لوله‌ها می‌توان موارد زیر را عنوان کرد:
- دارای مقاومت بسیار بالایی در برابر مواد اسیدی و بازی هستند.
- در برابر خوردگی بسیار مقاوم هستند.
- دوام و ماندگاری بسیار بالایی داشته و می‌توانند چندین دهه عمر کنند
- جدار داخلی آنها کاملاً صاف بوده و هیچ اصطکاکی با مواد ندارند و مانع از تشکیل رسوب می‌شوند.
- دارای انعطاف‌پذیری بالایی هستند و در برابر فشارهای خارجی مقاومت خوبی دارند.
- دارای وزن کمی هستند و حمل‌ونقل و نصب آنها ساده است.
- هیچ ارزش غذایی نداشته و در جوندگان و حیوانات به آن آسیبی وارد نمی‌کنند.
- تنوع بالایی دارند و در اندازه‌های مختلف تولید می‌شوند.
مهم‌ترین فاکتورهای مؤثر در افزایش طول عمر لوله کاروگیت
به‌صورت کلی همه لوله‌هایی که در صنایع مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرند دارای یک طول عمر خاص هستند و می‌توانند در شرایط مختلط مقاومت خاصی از خود نشان بدهند. لوله‌های کاروگیت نیز ازجمله لوله‌های پرمصرف و کاربردی هستند که طول عمر بالایی دارند اما شرایط و فاکتورهایی نیز وجود دارند که می‌توانند باعث افزایش طول عمر آنها شوند که مهم‌ترین آنها به شرح زیر می‌باشند:
مواد اولیه تولید لوله‌ها
مواد اولیه لوله و اتصالات کاروگیت نقش بسیار ویژه‌ای در میزان فرسودگی، شکستگی، خوردگی و آسیب‌دیدگی لوله‌ها دارد. زمانی که مقاومت شیمیایی مواد اولیه تولید لوله در برابر موادی که قرار است توسط آن منتقل شود (آب، نفت، گاز، سیالات و …) باشد بالا باشد می‌تواند طول عمر بیشتری نیز داشته باشد.
شرایط محیط عملیاتی مانند دما و فشار
ازجمله مهم‌ترین فاکتورهایی که می‌توانند تأثیر بسیار زیادی بر افزایش طول عمر لوله کاروگیت داشته باشند می‌توان به دما و فشار محیط عملیات اشاره کرد. به‌صورت کلی در لوله‌های کاروگیت حداقل قدرت مطلوب لوله (MRS) برای دمای خاص و مشخصی تعیین می‌شود و زمانی که دمای محیط عملیاتی متناسب باشد می‌تواند تأثیر زیادی در افزایش طول عمر لوله داشته باشد. به‌صورت کلی لازم است که دمای محیط عملیاتی کمتر از حداقل دمای مطلوب لوله باشد و یا در صورت امکان محل لوله‌گذاری به جایی دور از منابع گرما منتقل شود.
فشار بیرونی
یکی از مهم‌ترین فاکتورهای مؤثر در طول عمر لوله‌های کاروگیت فشار بیرونی است که می‌تواند ناشی از ترافیک، تراز آب زیرزمینی و … باشد. در حقیقت فشار بیرونی می‌تواند تحت تأثیر موقعیت جغرافیایی و نوع سیستم لوله‌گذاری باشد. در هنگام لوله‌گذاری و نصب این لوله‌ها باید توجه ویژه‌ای به فشار بیرونی داشت و آن را به خوبی محاسبه کرد.
شرایط و نحوه نصب لوله
از دیگر فاکتورهای مؤثر بر طول عمر لوله‌های کاروگیت شرایط و نحوه نصب لوله‌ها است و همان‌گونه که برای نصب لوله فاضلاب ساختمان باید شرایط ویژه‌ای مدنظر قرار بگیرد برای نصب این لوله‌ها نیز باید شرایط ویژه‌ای فراهم شود. نحوه اتصال لوله‌های کاروگیت، نحوه فشرده‌سازی خاک، ابعاد کانال لوله‌گذاری، نحوه بسترسازی، ایجاد فشار ثابت در اطراف لوله، پشت بندسازی و … اهمیت بسیار بالایی در میزان عمر این لوله‌ها دارد. برای نصب این لوله‌ها لازم است که از استانداردها و دستورالعمل‌های قانونی استفاده شود. استفاده از خاک نرم و عدم استفاده از سنگ و نخاله برای پوشش لوله‌ها اهمیت بالایی دارد و از آسیب دیدن لوله‌ها جلوگیری می‌کند.
عوامل شیمیایی محیط بیرونی
یکی دیگر از مهم‌ترین عوامل مؤثر در افزایش طول عمر لوله کاروگیت عوامل شیمیایی محیطی است که معمولاً در خاک اطراف سیستم قرار دارند. در هنگام نصب و کارگزاری لوله‌های کاروگیتی لازم است که به منابع آلودگی مانند پمپ‌بنزین‌ها و امکان نشت عوامل شیمیایی توجه شود.
نحوه اتصالات لوله‌ها
یکی دیگر از مهم‌ترین فاکتورهایی که می‌تواند در افزایش طول عمر لوله‌های کاروگیت مؤثر باشد نحوه اتصالات آنها به هم است. هرچقدر کیفیت اتصالات لوله‌ها بالاتر باشد می‌تواند به افزایش طول عمر آنها کمک کند. استفاده از قطعاتی همچون لرزه‌گیرها در اتصالات لوله‌های کاروگیت می‌تواند فشارهای وارد شده بر آن را کنترل کرده و از آسیب دیدن آنها ممانعت کند. در مقاله‌ای با عنوان لرزه گیر چیست؟ که از سایت وینوپلاستیک منتشر شده است می‌توان به اطلاعات جامع و کاملی در مورد این قطعات دست پیدا کرد.
نور و اشعه ماوراءبنفش
از دیگر فاکتورها و عواملی که می‌توانند تأثیر قالب توجهی در طول عمر لوله‌های کاروگیت داشته باشند می‌توان به نور و اشعه ماوراءبنفش اشاره کرد. زمانی که لوله‌ها برای مدتی طولانی در معرض نور خورشید قرار بگیرند دچار آسیب شده و از عمر آنها کاسته خواهد شد به همین دلیل بهتر است که این لوله‌ها در بستر خاک نصب شوند.
جمع‌بندی نهایی
لوله‌های کاروگیت ازجمله لوله‌های پرکاربردی هستند که در سیستم‌های جمع‌آوری و انتقال آب باران، جمع‌آوری و انتقال فاضلاب‌های صنعتی، بیمارستانی، شهری، خانگی و کشاورزی، جمع‌آوری و انتقال مواد اسیدی، بازی و نمک، لوله‌های فاضلابی، تأسیسات صنعتی برای تصفیه آب و … کاربرد دارند. عوامل مختلفی همچون مواد اولیه لوله‌ها، شرایط محیط، نحوه نصب لوله‌ها، عوامل شیمیایی محیطی و … می‌توانند بر افزایش طول عمر لوله کاروگیت تأثیر داشته باشند.
