وینوپلاستیک بزرگ‌ترین تولیدکننده فراورده‌های پلیمری و لوله PVC در خاورمیانه است که محصولات متنوع و باکیفیتی را در اختیار هموطنان عزیز قرار می‌دهد. انواع لوله آب و لوله نشکن در میان محصولات پرطرفدار وینوپلاستیک قرار دارند که قادر به برطرف کردن تمامی نیازها در زمینه لوله‌کشی آب و فاضلاب هستند. همچنین در صورتی که به دنبال خریداری لوله خم سرد برای پروژه ساختمانی خود هستید، با مشاورین وینوپلاستیک تماس حاصل کرده و راهنمایی‌های لازم را دریافت کنید.
انواع روش های تصفیه فاضلاب
به صورت کلی، فاضلاب به آبی گفته می‌شود که قبلا تا حدی مورد استفاده قرار گرفته باشد. آب استفاده شده در منازل، مشاغل یا صنایع و همچنین آب به دست آمده از بارش برف و باران در زمره فاضلاب قرار می‌گیرند. چندین دلیل مهم وجود دارند که باید به نحوه تصفیه فاضلاب و روش‌های مختلف آن توجه دقیق داشته باشیم.
افزایش جمعیت تاثیر بسیار زیادی بر منابع آب داشته است. تصفیه فاضلاب به روش‌ها و فناوری‌های نوآورانه‌ای نیاز دارد که در میان آن‌ها می‌توان به اکسیداسیون، رسوب شیمیایی، جذب در محیط‌های مختلف و غیره اشاره کرد. این کار باعث می‌شود که آلاینده‌های مختلف از فاضلاب جدا شده و آبی تمیز و سالم وارد محیط پیرامون گردد. در این مقاله به بررسی شیوه‌های مختلف تصفیه فاضلاب خواهیم پرداخت که توسط کشورهای مختلف جهان مورد استفاده قرار می‌گیرند.
انواع فاضلاب
فاضلاب ها بر اساس مواد تشکیل دهنده خود به سه دسته زیر تقسیم می‌شوند:
- آب سیاه: این فاضلاب از مدفوع انسان و سایر آلاینده‌های برآمده از حمام و توالت تشکیل می‌شود که به طور کلی حاوی میکروب، باکتری، ویروس و عوامل بیماری‌زای دیگر است.
- آب خاکستری: این نوع از فاضلاب شامل مایعات غیرخطرناک ساختمان‌های مسکونی و تجاری است که از دوش، ظرفشویی و منابع دیگر به دست می‌آید. مقدار آلاینده‌های موجود در این فاضلاب در مقایسه با آب سیاه بسیار کمتر است.
- آب زرد: این فاضلاب حاوی ادرار انسان و حیوانات خانگی است و عوامل شیمیایی و بیماری‌زای زیادی در ساختار آن وجود ندارد.
علاوه بر موارد بالا، فاضلاب ها بر اساس منطقه مورد استفاده به سه دسته فاضلاب خانگی، فاضلاب صنعتی و فاضلاب رواناب سطحی تقسیم می‌شوند. تصفیه‌خانه‌های آب روند کاری خود را بر اساس این موارد تنظیم می‌کنند.
دلایل تصفیه فاضلاب
هدف اصلی از تصفیه فاضلاب حذف بیشتر مواد جامد معلق قبل از تخلیه آب باقیمانده (پساب) به محیط زیست است. در زمان تجزیه مواد جامد، اکسیژن زیادی مصرف می‌شود که مورد نیاز گیاهان و حیوانات ساکن در آب است. به همین صورت، انواع فاضلاب ها حاوی آلاینده‌های شیمیایی، بیولوژیکی یا شیمیایی هستند. این مواد ممکن است که در نهایت از طریق لوله آب وارد چرخه آب آشامیدنی مردم شوند و مشکلات زیادی را به وجود آورند. در صورت رخ دادن چنین چیزی می‌توان انتظار بیماری‌های جمعی و شدید را داشت. معمولا اکثر فاضلاب ها پس از تصفیه دوباره به محیط رها می‌شوند.
مراحل مختلف تصفیه فاضلاب
1. پیش تصفیه: پیش تصفیه فاضلاب قبل از تخلیه آن از مراکز صنعتی یا کارخانه‌ها صورت می‌گیرد. این روش به منظور جلوگیری از تخلیه مواد شیمیایی اضافی در فاضلاب مورد نیاز است.
۲. تصفیه مقدماتی: تصفیه مقدماتی اشیاء و اجسام بزرگ و غیرقابل تجزیه را از فاضلاب حذف می‌کند که باعث محافظت از تجهیزات تصفیه در مقابل آن‌ها می‌شود. در این روش از صفحات میله‌ای، صفحات مشبک و محفظه شنی برای دفع زباله استفاده می‌شود.
۳. تصفیه اولیه: تصفیه اولیه فرایندی فیزیکی است که برای حذف ذرات شن و ماسه معلق در فاضلاب انجام می‌شود. سرعت فاضلاب تا حدی کاهش می‌یابد که تمام ذرات معلق در اثر نیروی جاذبه ته‌نشین شوند. این مواد ته‌نشین‌شده «جامدات زنده» یا لجن نام دارند.
۴. تصفیه ثانویه: این مرحله فرایندی بیولوژیکی است که از میکروب‌ها، باکتری‌ها و جلبک‌ها برای جذب مواد آلی موجود در فاضلاب استفاده می‌کند. میکروب‌ها تمام ناخالصی‌های آلی را تجزیه کرده و آن‌ها را برای رشد خود به دی‌اکسید کربن، آب یا انرژی تبدیل می‌کنند.
۵. ضدعفونی: در این مرحله از کلر و کلرامین برای فرایند ضدعفونی کردن فاضلاب استفاده می‌شود. همچنین گاهی اوقات اشعه ماوراء بنفش برای ضدعفونی بخش‌های مختلف فاضلاب به کار می‌رود.
۶. دفع لجن (جامدات زنده): مرحله نهایی تصفیه فاضلاب از بین بردن لجن‌ها یا جامدات زنده است. محصولات جانبی این مرحله برای مصارف کشاورزی مورد استفاده قرار می‌گیرند.
روش های تصفیه فاضلاب
سه روش عمده برای تصفیه فاضلاب مورد استفاده قرار می‌گیرند که در ادامه به آن‌ها می‌پردازیم.
تصفیه بیولوژیکی فاضلاب
در صورت نیاز به استفاده از آب برای آشامیدن یا مصارف انسانی دیگر، فاضلاب باید به طور گسترده تمیز شود. تصفیه بیولوژیکی فاضلاب نیز برای این منظور کاربرد دارد. تصفیه بیولوژیکی شامل استفاده از میکروباکتریا است که مواد زائد یا ناخالصی‌های آلی را تجزیه کرده و کیفیت آب مورد استفاده برای خانوارها را بهبود می‌بخشد.
سه روش برای تصفیه بیولوژیکی وجود دارد:
- فرایند هوازی: در این فرایند، باکتری‌ها مواد ناخالص آلی موجود در فاضلاب را بلعیده و آن‌ها را برای تولید مثل و رشد خود به دی‌اکسید کربن تبدیل می‌کنند. در طی این فرایند اکسیژن مورد نیاز است.
- فرایند بی‌هوازی: در این روش، ضایعات یا لجن موجود در فاضلاب در دمای مشخص تخمیر می‌شوند و به اکسیژن نیازی نیست.
- کمپوست کردن: کمپوست نوعی فرایند هوازی است که در آن لجن یا جامدات زنده در حضور اکسیژن با کربن مخلوط می‌شوند تا تمام ناخالصی‌ها از بین روند.
تصفیه فاضلاب فیزیکی
سه روش مهم برای تصفیه فیزیکی آب وجود دارد:
- رسوب‌گذاری: رسوب‌گذاری روشی است که برای از بین بردن بقایای محلول در آب استفاده می‌شود. اولین مخزن رسوب‌گذاری «مخزن اولیه رسوب» نام دارد که در آن مواد جامد یا متراکم مانند سنگ‌ها و ذرات گرد و غبار توسط نیروی جاذبه دفع شده و ذرات دارای چگالی کمتر به مخزن بعدی منتقل می‌شوند.
- هوادهی: در این روش، هوا در داخل فاضلاب به گردش درمی‌آید تا تقاضای اکسیژن‌زیستی (Bio-Oxygen) آن را افزایش دهد.
- فیلتراسیون: این روش برای فیلتر کردن (معمولا با استفاده از شن و ماسه) ناخالصی‌های موجود در فاضلاب انجام می‌شود.
تصفیه فاضلاب شیمیایی
در این روش از مواد شیمیایی مختلف برای پاک‌سازی آب استفاده می‌شود. به صورت کلی، کلر برای تصفیه فاضلاب استفاده می‌شود، زیرا به عنوان ماده‌ای اکسیدکننده برای نابودی باکتری‌های مضر عمل می‌کند. همچنین ازن (Ozone) یک ماده ضدعفونی اکسیدکننده است که برای از بین بردن باکتری‌ها و ویروس‌ها بسیار موثر است. از سوی دیگر، تصفیه فاضلاب صنعتی با استفاده از روش خنثی‌سازی انجام می‌شود. آهک اصلی‌ترین ماده برای خنثی‌سازی آب اسیدی است.
