لوله‌ها از جمله مهم‌ترین و کاربردی‌ترین تجهیزاتی هستند که برای انتقال سیالات مختلف و همچنین محافظت از کابل و سیم برق، تلفن و … استفاده می‌شوند. استفاده از لوله قدمتی به درازای تاریخ دارد و امروزه انواع مختلفی از لوله‌های فلزی، پلاستیکی، پلیمری و … در صنایع گوناگون استفاده می‌شوند. لوله و اتصالات pvc که از رایج‌ترین لوله‌های پلیمری هستند امروزه جایگاه ویژه‌ای در تمامی صنایع پیدا کرده و جایگزین بسیاری از لوله‌های فلزی و سیمانی شده‌اند. در حقیقت تعدد مزایای لوله‌های pvc نسبت به لوله‌های فلزی باعث شده است که امروزه از این لوله‌ها استفاده‌های زیادی بشود و تنوع بالایی داشته باشند. در ادامه مطلب به بررسی مهم‌ترین مزایای لوله‌های پی‌وی‌سی نسبت به لوله‌های فلزی پرداخته می‌شود.
لوله پی‌وی‌سی چیست؟
لوله PVC که مخفف Polyvinylchloride است از جمله لوله‌های پلیمری است که مصارف بسیار زیادی در صنایع مختلف خصوصاً ساختمان‌سازی دارند. این لوله‌ها که با نام لوله پلیکا نیز شناخته می‌شوند چندین دهه است که مورد استقبال قرار گرفته و به واسطه ویژگی‌ها و مزیت‌هایی که دارند به انواع لوله‌های فلزی، سیمانی و… ترجیح داده می‌شوند. لوله‌های پی‌وی‌سی می‌توانند انواع مختلفی داشته باشند که مهم‌ترین آنها شامل لوله M-PVC، لوله U-PVC، لوله O-PVC، لوله P-PVC، لوله C-PVC، لوله پی‌وی‌سی معمولی (فشار ضعیف)، لوله پی‌وی‌سی نیمه قوی و لوله پی‌وی‌سی فشار قوی هستند.
مهم‌ترین مزایای لوله‌های pvc نسبت به لوله‌های فلزی
همانطور که گفته شد لوله‌های پی‌وی‌سی که با نام لوله پلیکا نیز شناخته می‌شوند انواع مختلفی دارند و هر کدام از آنها می‌توانند کاربردهای متفاوتی داشته باشند. لوله‌های پی‌وی‌سی امروزه در بسیاری از مواقع جایگزین لوله‌های فلزی شده‌اند که به دلیل داشتن ویژگی‌ها و مزیت‌های منحصربه‌فردی است که دارند. از جمله مهم‌ترین مزایای لوله پلیکا نسبت به لوله‌های فلزی می‌توان موارد زیر را عنوان کرد:
مقاومت بالا در برابر خوردگی
یکی از مهم‌ترین و بارزترین ویژگی‌های لوله‌های پی‌وی‌سی مقاومت بسیار بالای آنها در برابر مواد شیمیایی و خوردگی است. این لوله‌ها هیچ واکنشی انجام نمی‌دهند و برخلاف لوله‌های فلزی در برابر بسیاری از الکل‌ها، روغن‌ها و مواد نفتی غیرآروماتیک، خورنده‌هایی نظیر اسیدهای غیرآلی، بازها و نمک‌ها مقاومت بالایی دارند. این لوله‌ها در برابر سوختگی ناشی از کلر نیز که در سیستم‌های آب‌رسانی رایج است مقاومت بسیار بالایی دارند.
مقاومت در برابر زنگ‌زدگی
می‌توان گفت بزرگ‌ترین و اصلی‌ترین مشکل لوله‌های فلزی مقاومت و تحمل بسیار کم آنها در برابر رطوبت و زنگ‌زدگی است اما لوله‌های پی‌وی‌سی هیچ واکنشی با رطوبت انجام نداده و به هیچ عنوان دچار زنگ‌زدگی نمی‌شوند
انعطاف‌پذیری عالی و استحکام کششی بالا
از دیگر مزایای لوله‌های pvc نسبت به لوله‌های فلزی داشت انعطاف و استحکام کششی بالا است. در حقیقت لوله و اتصالات پی‌وی‌سی برخلاف محصولات فلزی می‌توانند در برابر فشار و ضربه و … منعطف باشند و کمتر دچار آسیب شوند. این لوله‌ها قادر خواهند بود بدون شکستگی تغییر شکل بدهند و این قابلیت در لوله‌های فلزی مشاهده نمی‌شود.
نصب و استفاده راحت
برخلاف لوله‌های فلزی که به اتصالات جوشی و رزوه‌ای نیاز دارند و نصب آنها چالش‌ها و مشکلاتی متعددی به همراه دارد نصب و اتصال لوله‌های پی‌وی‌سی بسیار راحت است و نیاز به مهارت و تخصص ویژه‌ای ندارد. انواع اتصالات مختلف پی‌وی‌سی به‌صورت آماده در دسترس هستند که می‌توانند کار نصب و اتصال آنها را بسیار ساده‌تر بکنند.
وزن کم و حمل‌ونقل راحت
به‌صورت کلی تمامی لوله‌های پلیمری در مقایسه با لوله‌های فلزی از وزن بسیار کمتری برخوردارند و همین امر باعث می‌شود که حمل‌ونقل آنها بسیار راحت باشد.
مقرون‌به‌صرفه بودن
از دیگر مزایای لوله‌های pvc نسبت به لوله‌های فلزی صرفه بالای اقتصادی استفاده از آنهاست که اهمیت بالایی نیز در پروژه‌های مختلف دارد. این لوله‌ها در مقایسه با لوله‌های فلزی قیمت کمتری دارند و خرید لوله PVC می‌تواند به مراتب هزینه‌های کمتری برای افراد در مقایسه با خرید لوله‌های فلزی داشته باشد که در نهایت در هزینه‌های کلی پروژه مؤثر خواهد بود.
طول عمر بالا
همانطور که گفته لوله‌های فلزی در مقابل عوامل بیرونی مانند رطوبت، مواد شیمیایی و … مقاومت کمی دارند و درصورتی‌که به درستی عایق‌بندی نشوند به‌سرعت دچار خوردگی و زنگ‌زدگی می‌شوند و در نهایت بلااستفاده خواهند شد اما لوله‌های پی‌وی‌سی به‌صورت میانگین می‌توانند 50 تا 70 سال عمر کنند و چنانچه محافظت و نگهداری بهتری از آنها انجام شود این زمان به بیش از یک قرن نیز خواهد رسید.
عدم رسوب‌گیری و ایجاد اصطکاک
فرایند تولید لوله‌های پی‌وی‌سی به‌گونه‌ای است که از سطح داخلی بسیار صافی برخوردار هستند و این باعث می‌شود که هیچ‌گونه اصطکاکی در برابر عبور سیالات مختلف ایجاد نکند. این لوله‌ها همچنین به هیچ عنوان رسوب نمی‌گیرند و در نتیجه خللی در انتقال سیالات ایجاد نمی‌کند.
کاربردهای بیشتر
یکی دیگر از مزایای لوله‌های pvc نسبت به لوله‌های فلزی تنوع و تعدد کاربردهای آن است. لوله‌های پی‌وی‌سی به سبب داشتن مشخصات فیزیکی و شیمیایی و همچنین ویژگی‌های منحصربه‌فرد می‌تواند در صنایع مختلف، انواع سازه فلزی و بتنی، شرایط جغرافیایی و آب و هوایی مختلف و … کاربرد داشته باشد در حالی که استفاده از لوله‌های فلزی مشروط به عواملی همچون عدم وجود رطوبت و … می‌باشد. این لوله‌ها همچنین علاوه بر انتقال سیالات به دلیل عایق بودن الکتریسیته می‌توانند در محافظت از سیم و کابل برق، هواکش‌ها و … نیز کاربرد داشته باشند.
عدم تأثیرگذاری در رنگ و بوی سیالات
بسیاری از اوقات مشاهده شده است که لوله‌های فلزی به دلیل زنگ‌زدگی، رسوب و … باعث تغییر رنگ آب و تغییر مزه آن شده‌اند اما چنین مشکلاتی در لوله‌های پی‌وی‌سی مشاهده نمی‌شود چرا که این لوله‌ها دچار زنگ‌زدگی و رسوب نخواهند شد.
از دیگر مزایای لوله‌های pvc نسبت به لوله‌های فلزی می‌توان به مواردی همچون عدم آسیب به محیط زیست و داشتن قابلیت بازیافت، تنوع در رنگ، ابعاد و اندازه، ضخامت و …، ثابت ماندن دبی سیال عبوری در طول عمر لوله، مقاومت بالا در برابر حرارت و آتش و … اشاره کرد. لوله و اتصالات UPVC نیز همانند لوله‌های پی‌وی‌سی می‌توانند مزیت‌ها و کاربردهای متعددی داشته باشند و جایگزین مناسبی برای لوله‌های فلزی خواهند بود.
جمع‌بندی نهایی
لوله‌های پی‌وی‌سی از جمله رایج‌ترین و پرمصرف‌ترین لوله‌های پلیمری هستند که امروزه در بسیاری از صنایع به کار می‌روند. از جمله مهم‌ترین مزیت‌های این لوله‌ها در مقایسه با لوله‌های فلزی می‌توان به مقاومت بالا در برابر حلال‌های آلی، مقاومت در برابر زنگ‌زدگی، وزن پایین، قیمت مناسب، طول عمر بالا و … اشاره کرد.
