معمولاً بعد از اتمام ساخت سقف و بام ساختمان و برای جلوگیری از نفوذ رطوبت و آب ناشی از بارش برف و باران، آبراههایی در سطح پشت بام ایجاد میشود تا آب جمع شده را به داخل شبکه فاضلاب هدایت کنند.
گرفتگی لوله ناودان پشت بام خصوصاً در فصول پایانی سال و ایام بارندگی امری طبیعی است و ممکن است در اکثر ساختمانها مشاهده شود. حتی درصورتیکه در این ناودانها، توری و کف شوی های مخصوص نیز نصب شود امکان گرفتگی وجود دارد.
در ادامه مطلب به بررسی مهمترین دلایل گرفتگی ناودان پشت بام و راهکارهای جلوگیری از آن پرداخته میشود.
مهمترین دلایل گرفتگی لوله پشت بام
همانطور که گفته شد نصب و اجرای ناودانی و لوله در پشت بام امری ضروری بوده و از تجمع آب در سطح پشت بام و نفوذ آن به داخل ساختمان و آسیب رساندن به بخشهای مختلف جلوگیری میکند.
گرفتگی لوله پشت بام میتواند بر اثر دلایل مختلفی رخ بدهد که مهمترین آنها شامل مواردی همچون تجمع شاخه و برگ درختان، تجمع شن و ماسه، تجمع گِل، تجمع مصالح ساختمانی، تجمع گردوخاک، لولهکشی نامناسب و … هستند.
مهمترین قسمتهایی از لوله پشت بام که بیشتر درگیر گرفتگی و انسداد میشوند شامل قسمت زانویی و قسمتهای پایینی لوله است.
در اصل در قسمت زانویی بیشترین میزان گرفتگی رخ میدهد چرا که گردوغبار، برگ درختان و … به مرور در لوله پشت بام جمع شده و آب ناشی از بارندگی باعث فشرده شدن آنها در زانویی میشود.
همچنین با توجه به ساختار عمودی ناودانها پس از بارش باران معمولاً مواد اضافی تا قسمت پایین ساختمان آمده و در آنجا جمع شده و به مرور تبدیل به رسوباتی میشوند که راه عبور آب را از طریق لوله مسدود می کنند.
نحوه تشخیص گرفتگی لوله پشت بام
به صورت کلی انسداد و گرفتگی لوله آب و لوله ناودانی پشت بام دارای علائم و نشانههایی است که به سادگی قابل تشخیص هستند و باید در سریعترین زمان ممکن بررسی و برطرف شوند. از جمله اصلیترین علائم گرفتگی لوله پشت بام میتوان به موارد زیر اشاره داشت:
- تجمع آب در اطراف لوله ورودی ناودانی پشت بام و عدم جریان آن
- ریزش آب از لبههای ناودان پشت بام
- نشتی آب از درزهای راه آب باران
- ثابت ماندن آب و نداشتن جریان روی پشت بام
- نشت آب در قسمتهای مختلف پشت بام و نفوذ آن به سقف
اقدامات لازم در صورت مسدود شدن لوله ناودان
همانطور که گفته شد گرفتگی ناودان پشت بام میتواند دلایل مختلفی داشته باشد و لازم است قبل از هرگونه اقدام و عملی دلیل اصلی گرفتگی مشخص شود. گرفتگی ناودان پشت بام معمولاً در ابتدا یا انتهای آن صورت میگیرد و برای هرکدام از آنها باید اقدامات متفاوتی انجام شود.
- درصورتیکه گرفتگی در ابتدای لوله پلیکا بود ابتدا باید توری کفشوی بررسی شود و هرگونه آشغال و عامل خارجی از آن حذف شود. سپس باید قسمت زانویی لوله بررسی شده و با استفاده از فنر دستی مواد گیر افتاده در آن خارج شود. در صورت تجمع آب نباید به هیچ عنوان از اسید و محلولهای لوله بازکنی استفاده کرد چرا که کاملاً بیتأثیر بوده و شرایط باز کردن لوله ناودان را نیز سختتر میکند.
- درصورتیکه گرفتگی در قسمتهای پایین لوله بود ابتدا باید سریعاً خروجی رایزر با پلاستیک یا کیسه مسدود کرد و از ریختن آب به داخل شبکه لولهکشی خودداری کرد. سپس باید بلافاصله از خدمات شرکتهای لوله بازکنی استفاده کرد.
روشهای فوری رفع گرفتگی ناودان پشت بام
به صورت کلی قبل از شروع فصل بارندگی لازم است که با استفاده از یک سطل آب از باز بودن مسیر لوله ناودان پشت بام اطمینان حاصل کرد تا مشکل و چالشی در زمان بارش ایجاد نشود.
درصورتیکه ناودان پشت بام دچار گرفتگی شده باشد میتوان از روشهای مختلفی برای برطرف کردن آن استفاده کرد.
بررسی و تمیز کردن توری ناودان
اولین کاری که باید برای تمیز کردن ناودان پشت بام باید انجام داد، بررسی و تمیز کردن توری آن است. در اصل توری میتواند در اثر ورود برگ، شن، شاخه و … مسدود شود و مانع از تخلیه درست آب شود. با تمیز کردن توری ناودان میتوان تا حد زیادی مشکل انسداد آن را برطرف کرد.
بررسی و رفع گرفتگی شترگلو
شتر گلو یا زانویی از قطعات و اتصالات مهم در اجرای سیستم ناودانی پشت بام است و چنانچه مسدود شده باشد میتوان با استفاده از یک فنر، میله یا انبر فاضلابی آشغالهای گیر کرده در آن را خارج کرد و راه جریان آب را باز کرد
استفاده از فنر دستی برای گرفتگیهای جزئی
فنر دستی یکی از کاربردیترین ابزارهایی است که میتوان برای برطرف کردن گرفتگی ناودان پشت بام استفاده کرد. با وارد کردن این فنر به داخل لوله و حرکت دادن آن به صورت چرخشی تمامی زبالهها و آشغالهای گیر کرده در داخل آن خارج شده و مسیر جریان آب باز خواهد شد.
این روش میتواند برای گرفتگیهای جزئی و نه چندان عمیق مناسب باشد.
استفاده از اسید لولهبازکنی
چنانچه انسداد و گرفتگی لوله ناودان سخت و سفت باشد و با استفاده از روشهای قبلی امکان باز شدن آنها وجود نداشته باشد میتوان از اسید مخصوص لوله بازکنی استفاده کرد. این اسید میتواند هرگونه مواد ارگانیک مانند برگها و گلولای را حل کرده و راه جریان آب را باز کند.
برای استفاده از این روش باید مقداری اسید را به آرامی داخل ناودان ریخت تا به صورت تدریجی و آرام حرکت کند. البته باید توجه داشت زمانی که پشت بام پر از آب شده باشد نباید از اسید استفاده کرد چرا که اسید توسط آب رقیق شده و در سطح بام پخش میشود و میتواند آسیب و خطرات متعددی داشته باشد.
- تعدادی از افراد برای رفع گرفتگی لوله پشت بام از یک چوب یا میله برای ضربه زدن استفاده می کنند که ممکن است باعث آسیب و شکستگی لوله و اتصالات شوند و خسارتهای بیشتری به شبکه لولهکشی وارد کند به همین دلیل باید از این کار خودداری کرد.
استفاده از خدمات شرکت لوله بازکنی
چنانچه با استفاده از هرکدام از روشهای گفته شده نتوان مسیر جریان آب را باز کرد، لازم است که از خدمات شرکتهای لوله بازکنی استفاده کرد.
این شرکتها از نیروهای متخصص، تجهیزات مخصوص (فنر برقی و پمپ تراکم و …) و محلولهای ویژهای برخوردار بوده و میتوانند به بهترین شکل ممکن مشکل گرفتگی لوله و اتصالات upvc و شبکه ناودانی را برطرف کنند.
جمعبندی نهایی
لوله ناودان پشت بام به منظور جلوگیری از تجمع آب در سطح بام و تخلیه سریع آن استفاده میشود از قطعاتی همچون زانویی، لوله، توری و … تشکیل میشود. گرفتگی لوله پشت بام که از مشکلات رایج در فصول بارندگی است ناشی از گیر کردن شن، ماسه، گلولای، برگ درختان، مصالح ساختمانی و … است.
برای رفع انسداد این لوله میتوان از روشهای مختلفی همچون تمیز کردن توری، استفاده از فنر، استفاده از اسید و … استفاده کرد.