گرفتگی فاضلاب و خصوصا لوله حمام مشکلی است که در هر خانهای وجود دارد. در صورت گرفتگی لوله فاضلاب گاهی بدون صرف زمان و هزینه زیاد، میتوان بهصورت خانگی مشکل را برطرف کرد. از عواملی که منجر به گرفتگی چاه میشود توده مو است؛ و این نوع گرفتگی اغلب در لوله حمام رخ میدهد. لوله فاضلاب حمام از اساسیترین و اصلیترین لولههای سیستم فاضلاب ساختمان مسکونی است؛ و گرفتگی این چاه نیز بهعنوان رایجترین انواع گرفتگی لوله فاضلاب شناخته میشود. این گرفتگی میتواند به علتهای مختلفی پدید آید. در این مطلب بهدلایل گرفتگی لوله فاضلاب با مو و روشهای باز کردن آن پرداختهایم.
گرفتگی لوله توسط مو و توده مو
زمانی که در فاضلاب حمام، موها یک جا جمع شده و به هم گره بخورند؛ مانند سد در برابر آب عمل میکنند. در این حالت گفته میشود که گرفتگی به دلیل توده مو رخ داده است. تجمع مو در لوله باعث گرفتگی چاه میشود؛ اما در کنار آن مسائل جانبی هم وجود دارند که منجر به این وضعیت میشوند. مثلا استفاده از تکههای صابون. این تکهها به سبب چربی بالایی که دارند می توانند وارد لوله کف حمام شوند و املاح آنها در آبی که مو هم وارد آن شده ترکیب میشود و رسوبی سخت ایجاد میشود. این رسوب همراه موی جمع شده یا کلاف مو، به دیواره لوله فاضلاب میچسبد؛ و پس از مدتی منجر به گرفتگی شدید و جدی در لوله آب فاضلاب میشود. بنابراین در صورت مشاهده گرفتگی، سریعا نسبت به رفع آن باید اقدام کنید. چون تاخیر در این کار میتواند باز کردن لوله را پیچیدهتر کند. همچنین چنانچه انسداد با روشهای معمول خانگی رفع نشود؛ در نهایت موجب گرفتگی کامل چاه فاضلاب حمام میشود. بنابراین در این صورت باید از متخصصان کار کمک بگیرید.
شیوههای بازکردن گرفتگی لوله فاضلاب با مو و توده مو
با توجه به جنس لوله حمام، نوع انسداد و عامل گرفتگی، از روشهای متفاوتی برای باز کردن فاضلاب کمک گرفته میشود. اگر جمع شدن مواد زائد منجر به گرفتگی لوله شده باشد؛ روشی که برای رفع انسداد استفاده میشود با روش رفع گرفتگی لوله ناشی از تجمع مو و تودههای مو متفاوت است. به همین سبب در ادامه به معرفی انواع روش های ساده برای برطرف کردن مشکل گرفتگی لوله حمام با مو، بهصورت مجزا میپردازیم.
استفاده از آب جوش برای رفع گرفتگی لوله
سادهترین و کمهزینهترین راه رفع گرفتگی لوله در خانه استفاده از آب جوش است. این روش تنها برای برطرف کردن گرفتگیهای سطحی مناسب است. برای این کار مقداری آب داغ را بهطور مستقیم و با فشار زیاد به درون لوله بریزید و کمی صبر کنید تا دمای بالای آب چربیها را حل کند. همچنین وزن آب موجب میشود که عامل گرفتگی را به سمت پایین هل داده شده و به این ترتیب رسوباتی که در دیواره فاضلاب هستند؛ بهمرور تجزیه شده و از بین میروند. البته در این زمینه به جنس لوله هم باید توجه داشت. در صورتی که نوع لوله فاضلاب حمام، PVC باشد؛ به هیچ عنوان نباید آب داغ را با حجم زیاد درون چاه ریخت. چون لولههای پلاستیکی بر اثر گرما تغییر شکل میدهند؛ و در سیستم فاضلاب نشتی ایجاد میشود.
رفع گرفتگی فاضلاب توسط ترکیبات ویژه شیمیایی
جوش شیرین در رفع بسیاری از گرفتگیهای خانگی و باز کردن لوله حمام میتواند کارساز باشد. این مواد یا ترکیب حاصل از آنها میتواند به آرامی گرفتگی موجود در لولهها را از بین ببرد. جوش شیرین نهتنها به حل شدن موها در زهکشی کمک میکند؛ بلکه خواص ضدعفونی کننده هم دارد. بنابراین بوهای نامطبوع، باکتریها و قارچها را از بین میبرد. دستورالعمل تمیز کردن مجرای حمام با این مواد به این نحو است که ابتدا یک فنجان جوش شیرین را در لوله مسدود شده میریزیم. سپس بلافاصله یک فنجان سرکه را روی آن میریزیم. ترکیب سرکه و جوش شیرین شروع به واکنش میکند. حدود پنج دقیقه پس از توقف صدای واکنش، دو لیتر آب جوش را در فاضلاب روی این ترکیب میریزیم. یکی دو ساعت بعد، پس از شستشوی فاضلاب، شیر آب را باز کنید و جک کنید که آب بهدرستی تخلیه شود. اگر لوله فاضلاب همچنان مسدود مانده باشد؛ مراحل گفته شده را دوباره تکرار میکنیم. برای انجام این روش نباید فراموش کنیم که ابتدا درپوش چاه حمام را برداریم؛ و سپس جوش شیرین و ترکیبات بعدی را به داخل لوله بریزیم.
استفاده از محلول های مخمری در زمان گرفتگی لوله فاضلاب با مو و توده مو
ابتدا مقداری مخمر را با آب ترکیب کرده و به صورت مرحلهای و آهسته به درون لوله میریزیم. به این موضوع باید توجه داشته باشیم که چنانچه محلول آماده شده را یکباره در چاه بریزیم؛ ممکن است به لوله صدمه جدی وارد شود. بر خلاف آب داغ، ترکیب مخمری به لولههایPVC آسیب نمیزند. دانستن نوع و جنس لوله به انتخاب روش مناسب برای رفع گرفتگی و باز کردن بدون آسیب آن کمک میکند. مثلا چنانچه لوله پلیکا مدنظر باشد؛ لازم است به مقاومت آن نسبت به ضربه و فشار و مواد شیمیایی بسیار قوی توجه شود.
استفاده از تلمبه دستی برای رفع گرفتگی فاضلاب
برخی از عوامل گرفتگی در لوله و چاه فاضلاب حمام مانند مو و توده مو را میتوان با ابزارهایی همچون تلمبه دستی برطرف کرد. برای این کار ابتدا برای مدتی شیر آب را باز کرده و اجازه دهید تا اطراف درپوش چاه آب جمع شود. ابتدا درپوش چاه را برداشته و در مرحله بعد برای رفع گرفتگی لوله فاضلاب با کمک تلمبه اقدام کنید. در این روش گاهی لازم است که کاسه پلاستیکی را روی دهانه چاه قرار داده و با فشار پیدرپی به آن، مواد زائد را بیرون بکشیم.
رفع گرفتگی لوله فاضلاب با قلاب
قلاب یک ابزار بسیار ساده اما کاربردی است که برای جمع کردن موها و مواد زائد درون لوله فاضلاب همزمان با انسداد لوله کمک میکند. ابتدا باید درپوش چاه حمام را برداریم و تا جای ممکن طول قلاب را به درون لوله وارد کنیم. سپس به کمک سرخمیده قلاب موادی که به دیواره لوله چسبیدهاند را جدا کنیم و از چاه بیرون بکشیم. در پایان با ریختن آب داغ درون چاه، مراحل بازکردن لوله با این شیوه کامل میشود. پیش از فرو بردن قلاب باید دقت کافی داشته باشیم که این اقدام منجر به آسیب لوله و اتصالات نشود.
استفاده از محلول جوهر نمک
یکی از روشهای فوقالعاده رایج و کاربردی که کمی خطرناک است؛ استفاده از محلول جوهر نمک برای باز کردن لوله فاضلاب است. در این روش بطور معمول سهچهارم گالن آب سرد را با سه پیمانه جوهر نمک ترکیب میکنیم. در حین جوشیدن و واکنش محلول، آن را به درون لوله میریزیم. این محلول کاملا اسیدی است؛ و حتما هنگام انجام آن باید از عینک و دستکش محافظ دست استفاده کنیم. این روش اگر به دفعات بالا استفاده شود؛ احتمالا منجر به خسارت دائمی به لولهها میشود.
در پایان باید گفت لولههای فاضلاب به دلایل مختلفی مسدود میشوند؛ که شایعترین آنها، تجمع مو و توده مو است. همچنین گرچه در بسیاری موارد روشهای در دسترس که بیان شدند کارساز هستند؛ اما همواره این احتمال وجود دارد که مشکل جدی باشد. در این صورت حتما باید از یک متخصص بازکردن لوله فاضلاب کمک گرفت.