مپ سیرکولاتور تقریبا مهم‌ترین قطعه در موتورخانه محسوب می‌شود و وظیفه اصلی آن حفظ عملکرد بهینه سیستم حرارتی است. این پمپ آب سرد و گرم را در قسمت‌های مختلف موتورخانه به چرخش درمی‌آورد. پمپ سیرکولاتور نسبت به دیگر قطعات موتورخانه مانند لوله و اتصالات بیشتر کار می‌کند و ساعات بیشتری روشن است. به همین خاطر ممکن است زودتر دچار خرابی و مشکل شود. در این پست علت صدای پمپ سیرکولاتور موتورخانه و دیگر مشکلاتی که ممکن است برای این قطعه رخ دهد را بررسی کرده‌ایم.
علائم خرابی پمپ سیرکولاتور چیست؟
وقتی پمپ سیرکولاتور موتورخانه خراب می‌شود معمولا اولین نشانه‌هایی که بروز می‌کنند عبارتند از:
- عملکرد ضعیف که همراه با نشانه‌های ظاهری و صوتی مانند ایجاد صدای غیر معمول و لرزش است
- کاهش دبی آب منتقل شده توسط پمپ
- افزایش صدای خروجی از شیرآلات و لوله آب
- افت فشار آب سرد یا گرم
- خروج آب از قسمت‌هایی مانند شیرآلات یا اتصالات پمپ که عموما محل خروج آب نیستند
- افزایش مصرف انرژی
علت صدای پمپ سیرکولاتور موتورخانه چیست؟
همانطور که اشاره شد؛ یکی از اولین نشانه‌های خرابی این پمپ در موتورخانه، تولید سر و صدای اضافه است. اصلی‌ترین علت ایجاد این صدا، ورود هوا اضافه به داخل پمپ است. با ورود هوا به این بخش، قسمت‌هایی مانند تراشه‌ها و گیره‌ها درگیر شده و تولید سر و صدا می‌کنند.
عیب یابی و تعمیر پمپ سیرکولاتور موتورخانه
برای اینکه بتوانید تشخیص دهید عیب پمپ از کجاست؛ می‌توانید از راهنمای مرحله به مرحله زیر استفاده کنید:
بررسی سیم پیچ‌ها و اتصالات الکتریکی
در قدم اول و قبل از اینکه به سراغ پمپ بروید؛ اول بررسی کنید که آیا قطعی و اتصالاتی در سیستم برق‌کشی پمپ وجود دارد یا خیر؟ در صورتی که سیمی در این سیستم وجود دارد که دچار قطعی است؛ آن را تعمیر یا با یک تکه سیم جدید تعویض کنید.
تمیز کردن فیلتر
فیلتر قطعه‌ای در پمپ سیرکولاتور است که از ورود ذرات آلودگی به داخل پمپ جلوگیری می‌کند. اگر این فیلتر نتواند کار خود را به دلیل کثیف شدن به درستی انجام دهد؛ در عملکرد خود پمپ نیز اختلال به وجود می‌آید. بنابراین اگر قطعی در سیم‌ها پیدا نکردید؛ بهتر است فیلتر پمپ را باز کرده و تمیز کنید. اگر انسداد این فیلتر زیاد است ممکن است تعویض کردنش کار عاقلانه‌تری باشد.
بررسی و تعویض لوله‌ها و شیرآلات
آب بعد از چرخش یا همان سیرکوله شدن توسط پمپ، از طریق لوله و اتصالات UPVC و شیرآلات در سیستم موتورخانه جریان پیدا می‌کند. وجود هر گونه ضعف عملکردی یا نشتی در لوله و اتصالات و حتی شیرآلات موتورخانه می‌تواند روی عملکرد پمپ نیز تاثیر منفی داشته باشد.
تنظیم مجدد پمپ
پمپ یک قطعه بسیار حساس است که برای داشتن عملکرد صد در صدی نیاز به تنظیم و انجام سرویس دوره‌ای دارد. در صورت عدم تنظیم پمپ، مقدار فشار و دبی مناسب در سیستم تولید نمی‌شود و پمپ به صورت بهینه کار نمی‌کند.
بررسی و تعویض بلبرینگ‌ها و سیل‌ها
در قدم بعد باید بررسی کنید که آیا بلبرینگ‌ها و سیل‌ها کار خود را به درستی انجام می‌دهند یا خیر؟ وجود هرگونه نشتی یا عملکرد نادرست در این بخش‌ها به معنی این است که باید بلبرینگ‌ها و سیل‌ها را تعمیر و یا تعویض کنید.
بررسی نوسان برق ورودی
اگر ولتاژ برقی که وارد پمپ می‌شود دچار نوسان باشد؛ ممکن است حتی پمپ را بسوزاند. ذوب شدن لایه محافظ سیم لاکی و حتی اتصال کوتاه در کلاف سیم پیچ از جمله نشانه‌های وجود این نوسان ولتاژ است.
اطمینان از نصب و راه‌اندازی صحیح پمپ
اگر پمپ به درستی نصب نشده باشد؛ بعد از مدتی روتور و بوش سرامیکی آن دچار آسیب می‌شود. بنابراین اگر مدت کوتاهی است که پمپ سیرکولاتور موتورخانه را تعویض کرده‌اید اما از عملکرد آن مطمئن نیستید؛ حتما نسبت به هم‌راستایی و فلنجبندی صحیح پمپ اطمینان حاصل کنید.
تهویه و گردش هوا
هوا باید در اطراف پمپ به درستی گردش داشته باشد تا قطعات حساس آن مانند بوش سرامیکی آسیب نبیند. گاهی علت صدای پمپ سیرکولاتور موتورخانه عدم وجود جریان مناسب هوا در اطراف پمپ است.
لرزش پمپ
علت لرزش پمپ سیرکولاتور موتورخانه معمولا فرسودگی بلبرینگ‌هاست. با تعویض این قطعه در بیشتر مواقع لرزش پمپ نیز برطرف می‌شود.
آشنایی با انواع پمپ سیرکولاتور بر اساس مدل موتور
در تولید پمپ‌های سیرکولاتور می‌توان از موتورهای مختلفی استفاده کرد که در ادامه به صورت مجزا در مورد آنها توضیح می‌دهیم.
موتورهای جریانی
این موتورها را معمولا بر اساس مقدار دبی (حجم آب) و هد پمپ (فشار آب) به دو دسته کم قدرت و پرقدرت تقسیم می‌کنند. موتورهای کم قدرت برای موتورخانه‌هایی مناسب هستند که نیاز به حجم و فشار آب کمی دارند. اما موتورهای پرقدرت برای جریان آب با مقدار دبی و هد بالا یا پمپاژ آب در سیستم‌های زمینی بیشترین کاربرد را دارند.
موتورهای سیرکولاتور خطی
این پمپ‌ها در خط لوله قرار می‌گیرند و بیشتر برای سیستم‌هایی مناسبند که ورودی و خروجی آنها در یک خط مستقیم قرار دارد. از این مدل پمپ معمولا برای انتقال آب گرم در سیستم‌های گرمایش مرکزی یا گردش آب سرد و گرم استفاده می‌شوند. موتورهای سیرکولاتور خطی نیز به دو دسته کوپلینگ‌دار و بدون کوپلینگ تقسیم می‌شوند.
موتورهای بلبرینگی (Ball Bearing Pumps)
در این نوع پمپ بلبرینگی وجود دارد که وظیفه آن بهبود عملکرد استوانه‌های پمپ است.
موتورهای مغناطیسی (Magnetic Pumps)
در طراحی این مدل موتور که بدون بلبرینگ است؛ از قوانین مغناطیسی استفاده شده است. میزان خرابی در این مدل از پمپ‌ها نسبت به پمپ‌هایی که بلبرینگ دارند بسیار کمتر است.
موتورهای مخصوص استفاده در محیط‌های خاص (Specialized Environment Pumps)
در برخی از سیستم‌ها مانند سیستم‌هایی که قرار است در محیط‌های اسیدی یا بازی نصب شوند؛ استفاده از این پمپ‌ها که با هدف مقاومت بیشتر در شرایط خاص طراحی شده‌اند توصیه می‌شود.
راهنمای نگهداری از پمپ سیرکولاتور موتورخانه
پمپ مانند تمام قطعاتی که در موتورخانه وجود دارد؛ مثل اتصالات، مخزن و حتی یک لوله پلیکا ساده نیاز به مراقبت و نگهداری دارد. اگر نکات زیر را رعایت کنید؛ عمر پمپ موتورخانه بیشتر می‌شود:
- به طور منظم پمپ را تمیز کرده و هر زمان که نیاز شد فیلترش را تعویض کنید.
- پمپ را برای حفظ فشار و دبی مناسب هر چند وقت یک بار مجددا تنظیم کنید.
- یک برنامه منظم که شامل بررسی و تعویض بلبرینگ‌ها و سیل‌ها است برای نگهداری از پمپ داشته باشید.
- دستورالعمل‌های تولید کننده محصول که در مورد زمان تعمیر و تعویض قطعات است را رعایت کنید.
- هرگونه نشتی یا خرابی در لوله‌ها و شیرآلات را به سرعت رفع کنید.
