روش های نوین آبیاری از جمله آبیاری کم فشار، قطره ای، زیرسطحی، تیپ و تشتکی در مناطق مختلف با توجه به آب موجود و شرایط اقلیمی هر منطقه اجرایی شده است به گونه ای که بر اساس آمار وزارت جهادکشاورزی بازدهی عملکرد منابع آبی را از ۳۵ تا ۸۵ درصد افزایش یافته و بارقه امید را در دل کشاورزان بخصوص در مناطق خشک و کویری به وجود آورده است.
به گزارش وینوپلاستیک، بحران خشکسالی پدیده ای است که در دهه اخیر جهان و بخصوص کشورهایی همچون ایران که در منطقه خشک و نیمه خشک کره زمین واقع شده را با چالش های جدی مواجه کرده است.
بخش کشاورزی که منبع اصلی غذایی برای جوامع بشری محسوب می شود در شرایط خشکسالی به شدت تحت تاثیر قرار گرفته و آسیب های جدی می بیند به طوریکه کاهش آب های سطحی سبب می شود تا زارعان و باغداران و سایر بخش ها به برداشت بی رویه از سفره های زیر زمینی روی بیاورند.
در این میان برداشت بی رویه از سفره های آب زیر زمینی آن هم در شرایط خشکسالی یا کم بارشی سبب می شود تا این ذخایر ارزشمند در کمترین زمان نیست و نابود شوند چرا که شیوه برداشت از این منابع غیر علمی و سنتی بوده و خسارت ها را دوچندان می کند.
برداشت آب به روش سنتی و آبیاری مزارع با شیوه های قدیمی نه تنها سبب تخلیه زودهنگام سفره های آب زیر زمینی و حتی آب های سطحی می شود بلکه در مقابل نیز میزان محصول تولیدی در مقایسه با هزینه ها و صرف منابع ناچیز خواهد بود.
در رابطه با انواع لوله آب و لوله و اتصالات بیشتر بخوانیم.
امروزه در کشورهای پیشرفته جهان نگاه ها به این سمت معطوف شده که باید از منابع آب سطحی و زیر زمینی برای بخش های مختلف به ویژه کشاورزی به بهترین شکل ممکن و با استفاده از تجهیزات و امکانات پیشرفته و هوشمند اتجام شود تا ضمن جلوگیری از هدر رفت سرمایه های آبی، بتوان بیشترین محصول و با کیفیت مطلوب به دست آورد.
بهره گیری از روش های نوین آبیاری این امکان را به وجود می آورد تا از قطره قطره آب به خوبی استفاده شود و میزان مصارف این منابع به کمترین سطح خود و در عین حال با بازدهی بالا باشد.
بر همین اساس وزارت جهاد کشاورزی و سایر دستگاه های متولی امور آب درسال های اخیر رویکردی علمی را به بوته عمل آورده تا بتوانند ضمن نجات سفره های آب سطحی و زیر زمینی، عملکرد تولید را بالا برده و ذخایر آبی را تقویت کنند.
در این میان زنجیره ای فعالیت ها در عرصه آب و خاک کشور شکل گرفته که وزارتخانه های جهاد کشاورزی و نیرو با اجرای طرح ها و پروژه های بزرگ ، متوسط و کوچک در ابعاد زمانی کوتاه، متوسط و بلند مدت طراحی و اجرایی کرده اند که می توان به طرح های آبخیزداری و آبخوانداری برای تزریق سیلاب ها به سفره های زیر زمینی و از سوی دیگر اجرای طرح سامانه های نوین آبیاری برای به حداقل رساندن مصارف منابع آبی به برنامه های کاری خود اضافه کرده اند.
اهمیت انجام این سلسله فعالیت ها تا بدان جا است که با موافقت رهبر معظم انقلاب از صندوق ذخیره ملی برای انجام آنها اعتبار ارزی دریافت شده است.
اجرای این طرح ها و پروژه ها توسط سازمان جنگل ها ، مراتع و آبخیزداری، شرکت های آب منطقه ای استان ها و معاونت آب و خاک وزارت جهاد کشاورزی بیانگر آن است که رویکرد جدیدی در قبال حفظ منابع آب و خاک و استفاده بهینه از این منابع در کشور شکل گرفته است، حرکتی که اگر چه دیرهنگام بوده اما سرعت بخشیدن به آن می تواند به نجات منابع آبی کشور بینجامد.
روی دیگر سخن اینکه طبق آمارهای رسمی بین ۸۰ تا ۹۰ درصد منابع آبی کشور در بخش کشاورزی مصرف می شود که آبیاری سنتی سبب هدر رفت منابع آبی شده و خسارات فراوانی به ذخایر آبی کشور وارد کرده است.
موضوع مهم اینکه از پیامدهای اصلی تغییر اقلیم بروز خشکسالی است که یکی از عرصه های مهم که تحت تاثیر این بحران قرار می گیرد، عرصه کشاورزی است و از سویی با توجه به مصرف بالای آب در بخش کشاورزی توسعه آبیاری نوین می تواند آثار ارزنده ای در کشور داشته باشد.
منبع: ایرنا
