لوله و اتصالات upvc به واسطه ویژگیهای منحصربهفردی همچون وزن کم، انعطافپذیری بالا، مقاومت در برابر مواد شیمیایی، نصب و اجرای راحت، مقاومت در برابر خوردگی، طول عمر بالا و … جایگزین بسیار خوبی برای انواع لوله و اتصالات قدیمی هستند.
محصولات پی وی سی با روشهای مختلفی همچون اتصال جوشی، اتصال رزوهای، اتصال اورینگی، اتصال چسبی و … نصب و اجرای میشوند.
چسبهای مخصوصی که در روش اتصالات چسبی به کار میروند میتوانند خصوصیات و ویژگیهای منحصربهفردی داشته باشند و در پروژههای مختلفی به کار بروند. در ادامه مطلب به بررسی انواع چسب یو پی وی سی و نحوه استفاده از آنها پرداخته میشود.
چسب یو پی وی سی و ویژگیهای آن
چسب یو پی وی سی یا UPVC در حقیقت نوعی چسب مخصوص است که به منظور اتصال قطعات پلاستیکی ساخته شده از ماده پلی وینیل کلراید (PVC) استفاده میشود.
این چسب میتواند با استفاده از مواد و واکنشهای شیمیایی خاص، پیوندهای مولکولی قدرتمندی بین قطعات پلاستیکی ایجاد کند. در اصل این چسب یک لایه نازک از دو قطعه پلاستیکی را ذوب کرده و آنها را به همدیگر جوش میزند.
چسب مخصوص لوله یو پی وی سی و اتصالات آن میتواند مقاومت بالایی در برابر رطوبت، فشار، حرارت و مواد شیمیایی داشته باشد و در پروژههای مختلف آبرسانی، فاضلاب، گاز و … استفاده میشود.
از جمله مهمترین ویژگیهای انواع چسب یو پی وی سی میتوان به موارد زیر اشاره داشت:
- این چسبها از نظر ترکیبات شیمیایی دارای حلالهای قوی و مواد شیمیایی مختلفی هستند و قادرند به سرعت با مواد یو پی وی سی واکنش داده و پیوندی محکم و مقاوم ایجاد کنند.
- این چسبهای قدرت چسبندگی بالایی داشته و باعث ایجاد اتصالات بسیار محکم و قدرتمندی خواهند شد بهگونهای که برای لولههای تحت فشار نیز عملکرد مناسبی دارند.
- این چسبها میتوانند در برابر شرایط محیطی مانند رطوبت، تغییرات دمایی، حرارت، مواد شیمیایی و … مقاومت بالایی داشته باشند و در انواع پروژههای لولهکشی به کار میروند.
- این چسبها به سرعت خشک میشوند و به تسریع عملیات لولهکشی کمک میکنند.
- استفاده از این چسبها بسیار راحت بوده و به ابزارهای سادهای همچون قلم مو یا اپلیکاتور نیاز دارد.
ویژگیهای چسب یو پی وی سی خوب
همانطور که گفته شد چسبهای یو پی وی سی از خصوصیات متعددی همچون مقاومت در برابر رطوبت، مواد شیمیایی و مایعات خورنده برخوردار بوده و طول عمر بالایی دارند و میتوانند سازگاری بالایی با محیط زیست داشته باشند.
از آنجایی که امروزه انواع مختلفی از چسبهای یو پی وی سی در دسترس هستند ممکن است افراد در زمان خرید دچار چالشهای مختلفی شوند. یک چسب upvc خوب باید از ویژگیهای منحصربهفردی برخوردار باشد که مهمترین آنها به شرح زیر هستند:
- این چسبها باید قابلیت تحمل فشارهای بیشتر از 16 بار را داشته باشند.
- این چسبها باید کاملاً روان و سیال باشند.
- چسب upvc نباید گره گره باشد و باید به راحتی بر روی سطح لوله قرار بگیرد.
- چسب upvc باید سریع خشک شود.
- حتیالامکان باید بوی کمی داشته باشد.
انواع چسب یو پی وی سی
در حقیقت چسبهای مخصوص به لوله و اتصالات پی وی سی به سه دسته اصلی تقسیم میشوند که هر سه مکمل عملکرد یکدیگر میباشند هرچند که چسب میتواند از نظر برند، بستهبندی و … متفاوت باشد.
برای اتصال لوله و اتصالاتی لازم است که از 3 ماده کلینر، پرایمر و چسب اصلی استفاده شوند تا اتصال قطعات پی وی سی از کیفیت بالایی برخوردار باشد و عملکرد مناسبی داشته باشد.
چسب کلینر پی وی سی
Cleaner از جمله انواع چسبهای یو پی وی سی بوده که نوعی محصول نفتی است و به منظور تمیز کردن سطوح لوله و اتصالات استفاده میشود.
در حقیقت زمانی که سطح لولههای پی وی سی دارای آلودگی و لکه باشند، قدرت چسبندگی چسبها کاهش پیدا کرده و در نهایت عملکرد مناسبی نخواهد داشت.
چسب کلینر قادر است انواع آلودگیها از جمله گردوغبار، چربی، رنگ و … را از سطوح لوله و اتصالات یوپیویسی پاک کرده و شرایط را برای استفاده از چسب اصلی UPVC فراهم کند.
چسب پرایمر یو پی وی سی
Primer نیز نوع چسب مخصوص است که بعد از تمیز سازی سطح توسط Cleaner بر روی لوله مالیده میشود تا قدرت چسبندگی چسب اصلی را افزایش بدهد.
پرایمر در حقیقت نوعی حلال است که میتواند واکنشهای مختلفی بر روی سطح لوله ایجاد کند و زمینه را برای استفاده و واکنشهای اصلی چسب UPVC فراهم میکند.
پرایمر حلالی با قدرت خورندگی بسیار بالا است و سطح لوله را به شدت نرم کرده و قدرت نفوذ چسب upvc را افزایش میدهد که در نهایت از هرگونه نشتی در اتصال جلوگیری میکند.
البته امروزه بسیاری از برندهای تولید چسب لوله یو پی وی سی، محصولات خود را بهگونهای تولید میکنند که دارای مقداری پرایمر بوده و نیازی به استفاده جداگانه از پرایمر ندارند.
پرایمر جداگانه ممکن است در کنار مزیتهای متعدد باعث تاخیر در عملیات نصب و اجرای لوله و اتصالات شود.
چسب UPVC
چسب یو پی وی سی اصلیترین ماده برای چسباندن لولهها و اتصالات یو پی وی سی است که بعد از کلینر و پرایمر به کار میرود. در حقیقت زمانی که سطح لوله و اتصالات با استفاده از کلینزر و پرایمر آمادهسازی میشود، نوبت به استفاده از چسب اصلی میشود.
یک لایه نازک از این چسب بر روی لایه پرایمر زده میشود و بلافاصله لولهها و اتصالات به همدیگر متصل میشوند تا نصب و چسباندن آنها به اتمام برسد. این چسبها معمولاً در کمتر از 30 ثانیه خشک شده و اتصالات محکم و قدرتمندی ایجاد میکنند.
انواع چسب یو پی وی سی میتوانند از نظر برند سازنده، مدت زمان گیرش و خشک شدن، دوام و استحکام و … تنوع بالایی داشته باشند.
نحوه چسب زدن لوله یو پی وی سی
برای استفاده از انواع چسب یو پی وی سی و عملکرد بهتر این مواد لازم است مراحل مختلفی را پشت سر گذاشت که به شرح زیر هستند.
- در مرحله اول لازم است که لولهها و اتصالاتی که قرار است به همدیگر متصل شوند در اندازهها و ابعاد مورد نظر برش بخورند. باید توجه داشت که برش لولهها با استفاده از ابزار مخصوص انجام شود تا کاملاً صاف و یکدست انجام شود. زمانی که لوله به صورت عمود و 90 درجه برش داده نشود، عملیات چسباند و اتصال آن دچار اختلال میشود.
- در مرحله دوم باید با استفاده از یک کاتر یا یک کاغذ سمباده باید به آرامی لبههای لوله را تراش داده تا سطح آن کاملاً صاف و عاری از هرگونه برجستگی، پلیسه و … باشد.
- در مرحله سوم باید لوله و اتصالات مورد نظر را خشک کرده و سپس مواد و چسب و ابزارهای مخصوص آن را آماده کرد. از آنجایی که چسبها به سرعت خشک میشوند بهتر است که تمام ابزارها و مواد مورد استفاده در دسترس باشند که بتوان بلافاصله استفاده کرد.
- در مرحله چهارم و بعد از آمادهسازی و خشک کردن کامل لوله و اتصالات باید با استفاده از فرچه مخصوص یک لایه کلینر را بر روی سطح لوله و اتصالات آن قرار داد تا هر گونه آلودگی را از آن تمیز کند. در صورت نیاز میتوان چند مرتبه از کلینر استفاده کرد تا سطح لوله کاملاً تمیز و آماده نصب شود.
- در مرحله بعدی و پس از تمیز کردن کامل سطح لوله باید یک لایه از پرایمر را بر روی سطح لوله و اتصالات آن قرار داد تا زمینه برای استفاده از چسب اصلی فراهم شود. پرایمر سطح با ایجاد واکنشهای شیمیایی بر روی سطح لوله باعث میشود که چسبندگی چسب یو پی وی سی بیشتر شود
- در نهایت و در مرحله آخر باید یک لایه از چسب مخصوص upvc را بر روی لایه پرایمر مالیده و بلافاصله لولهها را بر روی یکدیگر قرار داد تا اتصال محکمی ایجاد شود.
مهمترین نکات استفاده از انواع چسب یو پی وی سی
همانطور که گفته شد نحوه چسب زدن لوله یو پی وی سی باید بر اساس مراحل مختلفی انجام شود تا محل اتصال در برابر فشار، تنش، ضربه، حرارت و عوامل محیطی عملکرد مناسبی داشته باشد.
از جمله مهمترین نکات استفاده از چسبهای یو پی وی سی میتوان به موارد زیر اشاره داشت:
- چسب UPVC از جمله حلالهای شیمیایی و نفتی است و بخارات مضری دارد و باید در محیطی با تهویه مناسب از آنها استفاده شود.
- در زمان استفاده از این چسبها باید از لوازم ایمنی مانند دستکش، عینک، ماسک و … استفاده کرد.
- این چسبها اشتعالپذیری بالایی دارند و لازم است که دور از شعله، جرقه و سطوح داغ استفاده شوند.
جمعبندی نهایی
چسب یو پی وی سی یا UPVC با استفاده از مواد و واکنشهای شیمیایی خاص، پیوندهای مولکولی قدرتمندی بین قطعات پلاستیکی ایجاد میکند و میتواند انواع مختلفی همچون کلینر، پرایمر و چسب اصلی داشته باشد.
نحوه استفاده از این چسبها نیز بهگونهای است که سطح لوله و اتصالات به ترتیب با کلینر، پرایمر و چسب پوشیده شده و به همدیگر متصل میشوند.
