اتصالات الکتریکی را شاید بتوان به عنوان مهم‌ترین عناصر هر ساختمان مسکونی، اداری یا صنعتی محسوب کرد، چرا که منبع اصلی تامین انرژی ساختمان هستند. استفاده از لوله برق در چند سال گذشته در میان پیمانکاران پروژه‌های ساختمانی رواج بیشتری پیدا کرده است. اولین و مهم‌ترین مزیت استفاده از این لولهها به دست آوردن آرامش خاطر و ایمنی است که سهمی عمده در افزایش استاندارد ساختمان دارد.
انتخاب لوله برق برای تاسیسات صنعتی، تجاری و مسکونی به ساختار کلی، کاربردها، ولتاژ منبع تغذیه، بار، شکل ظاهری و هزینه‌ها بستگی دارد. یکی از کارهای اساسی در این مورد انتخاب ماده‌ای است که لوله اتصالات برق را به خوبی در خود جای داده و احتمال هرگونه مشکل را به حداقل می‌رساند. با ادامه این مقاله همراه باشید تا برخی از نکات مهم در این زمینه را مرور کرده و بهترین محصولات موجود در بازار را بررسی کنیم.
نکات مهم در خصوص لوله های برق
دستیابی به یک سیستم مناسب با ظاهری دلپسند به مهارت زیادی نیاز دارد. قبل از کشیدن کابل‌ها، مجاری مورد استفاده باید به صورت کامل ساخته شوند. جهت جلوگیری از آسیب رساندن به سیم‌ها، لوله برق باید با استفاده از بهترین اتصالات ممکن سرهم‌بندی شود. جعبههای مربوط به طرح سیمکشی باید مناسب و به راحتی قابل دسترسی باشند. از سوی دیگر، لولهها باید توسط ابزار مناسب به خوبی پشتیبانی شوند.
زاویه و فاصله میان لوله های برق در هر حال از اهمیت زیادی برخوردار است. همچنین جریان کل سیستم باید از لحاظ مکانیکی متداوم باشد. از همین رو، تمامی اتصالات به سوئیچ‌ها، تخته‌های توزیع، صفحه کنترل و موارد فلزی باید به خوبی بررسی شوند تا نهایت تناسب را با یکدیگر داشته باشند.
بیشتر سیستم‌های الکتریکی در کارخانه‌ها به صورت روکار هستند. اما در ادارات و ساختمان‌های مسکونی که احتمال آسیب جانی وجود دارد، خطوط لوله برق معمولا در کف زمین یا پشت گچ و سیمان دیوار قرار می‌گیرند. طراحی و بکارگیری سیستم لوله کشی برق به گونه‌ای صورت میگیرد که از نفوذ رطوب به داخل آن جلوگیری شود. لوله یو پی وی سی برای این کار بسیار مناسب است، زیرا مقاومت بالایی در برابر رطوب از خود نشان می‌دهند. سیمکشی باید پس از ریختن گچ در اسرع وقت انجام گیرد تا فرایند خشک شدن آن‌ها به ظاهر دیوار آسیبی وارد نکند.
لوله برق فلزی
لوله های برق ساخته شده از فلز به منظور مقاومت در برابر ضربه و همچنین تحمل فشار بالا مناسب هستند. این لولهها همچنین می‌توانند تمامی کابل‌ها را برای مدتی طولانی در دیوارهای بتونی در خود نگه دارند. این لوله های نشکن معمولا سطحی براق داشته و به همین دلیل از ظاهری جذاب برخوردار هستند.
اما همانطور که می‌توان حدس زد، بکارگیری لوله برق فلزی در سیستم‌های الکتریکی تا حدودی عجیب و غریب به نظر می‌رسد. اولین مشکلی که در زمان استفاده از لولههای فلزی پیش می‌آید، عدم شکل پذیری آسان و انعطاف‌پذیری ناچیز آن‌هاست. این لولهها به اتصالات زیادی برای خم کردن مسیر لولهکشی نیاز دارند و از این لحاظ به هیچ عنوان به صرفه نیستند. در میان معایب دیگر لوله های فلزی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- خوردگی نسبتا بالا از داخل و خارج به دلیل آسیب‌پذیری در مقابل اکسیژن و املاح موجود در خاک
- وزن بالا، سختی بسیار زیاد در زمان حمل و نقل و همچنین نصب دشوار
- ضریب هدایت حرارتی بالا و هدر رفتن انرژی
- طول عمر کم (۱۰ تا ۱۲ سال) و نیاز به تعمیر و تعویض مکرر
- قیمت بالا در مقایسه با لوله های دیگر
استفاده از فلز به عنوان لوله برق در حال حاضر کارایی چندانی ندارد، چرا که هزینه‌های زیادی را در زمان نصب و راهاندازی و همچنین در هنگام تعمیر و نگه‌داری متوجه شما خواهد کرد. متخصصین حوزه سیستم‌های الکتریکی همواره به دنبال راه‌حلی مناسب برای ایمن‌سازی سیمکشی ساختمان‌ها هستند و به نظر می‌رسد که بکارگیری لوله های پلاستیکی برای این منظور بیش از هر گزینه دیگری توصیه می‌شود.
لوله برق پلاستیکی
در سال‌های اخیر، استفاده از پلاستیک در صنایع مختلف با افزایش چشمگیری همراه بوده است. پلاستیک‌هایی مانند لوله pvc تحت تاثیر آب، اسید، مواد اکسید کننده، روغن، رطوبت خاک، قارچ و باکتری قرار نمی‌گیرند و قابلیت دفن شدن در بتون یا گچ به مدتی طولانی را دارا هستند. به صورت کلی، مقاومت پلاستیک‌ها در برابر گرما و شعله پایین‌تر است و مقاومت مکانیکی کمتری در مقایسه با فلزاتی مانند فولاد دارند.
پلاستیک‌ها رسانای الکتریکی نیستند که به نوبه خود میتواند امنیت بیشتری را در زمان کار کردن با آن‌ها فراهم آورد. بیشتر لوله های برق پلاستیکی را می‌توان به راحتی برش داد و هنگامی که به آرامی گرم می‌شوند، قابل خم شدن هستند. به همین ترتیب، اتصالات پلاستیکی ارزان‌تر از اتصالات فلزی بوده و با سهولت هرچه تمام‌تر نصب می‌شوند. اکثر تولیدکنندگان نیز از پلاستیک‌های مختلف برای ساخت لوله سایز بزرگ بهره می‌برند.
لوله یو پی وی سی
لوله (UPVC) به دلیل مقاومت زیاد خود در برابر جریان الکتریکی، مواد شیمیایی و همچنین رطوبت به عنوان ماده‌ای ایده‌آل برای ساخت لوله برق، لوله استخری و لوله فشاری (تحت فشار) به حساب می‌آید. از آنجا که در ترکیب UPVC از نرم‌کننده استفاده نمی‌شود، سختی آن‌ها در مقایسه با PVC بالاتر است. جالب توجه است که طول عمر لولههای ساخته شده از UPVC در بیشتر موارد تا بیش از ۵۰ سال خواهد بود.
انواع سایز لوله برق
دسته‌بندی‌های زیادی برای لوله های برق معرفی شده است که هر کدام بر اساس نیاز مشتریان ونوع کاربرد مورد استفاده قرار می‌گیرند. جدول مشخصات لوله های برق بر اساس استانداردهای مقرر شده در ایران بدین صورت است:
| قطر بیرونی (میلی متر) | ضخامت دیوار | وزن (کیلوگرم بر متر) |
| ۱۸ | ۰.۱۵ ± ۱.۲ | ۰.۵۳ |
| ۲۰.۴ | ۰.۱۵ ± ۱.۲ | ۰.۵۹ |
| ۲۲.۲ | ۰.۱۵ ± ۱.۲ | ۰.۶۵ |
| ۲۸.۳ | ۰.۱۵ ± ۱.۲ | ۰.۸۲۲ |
| ۳۷ | ۰.۱۵ ± ۱.۴ | ۰.۱۲۷ |
| ۴۷ | ۰.۱۵ ± ۱.۴ | ۱.۶۱ |
| ۶۰.۳ | ۰.۱۵ ± ۲ | ۳ |
لوله برق خم سرد
لوله برق خم سرد یکی از محصولات محبوب شرکت وینوپلاستیک است که با استفاده از ماده یو پی وی سی و بر اساس مقررات ملی سازمان استاندارد ایران ساخته می‌شود. بسیاری از لولههای پلاستیکی مانند پلی آمید و پلی اتیلن در مقابل آتش به آسانی شعله‌ور می‌شوند و به هیچ عنوان نباید به سراغ آن‌ها بروید. سازمان مقررات ملی ساختمان ایران نیز سال‌ها قبل استفاده از این مواد برای ساخت لوله های برق را ممنوع اعلام کرده است.
لوله برق خم سرد وینوپلاستیک دارای خصوصیات فیزیکی و شیمیایی متفاوتی است که این محصول را برای استفاده گسترده کارامد می‌سازد. این لولهها تنوع رنگ زیادی دارند تا تشخیص خطوط برق، مخابرات، شبکه اعلان حریق و غیره آسان‌تر باشد. مقاومت این لولهها در برابر گسترش شعله به دلیل خاصیت خود خاموش شوندگی به خوبی ثابت شده است. به همین صورت، لوله برق خم سرد در برابر ضربات وارد شده، سایش، خوردگی و مواد شیمیایی مقاومت بسیار بالایی دارد.
شایان ذکر است که لوله برق خم سرد وینوپلاستیک خاصیت ارتجاعی مناسبی داشته و می‌توان آن را با استفاده از یک فنر به راحتی خم کرد. یکی از مهم‌ترین خصوصیات این لولهها ضریب زبری پایین آن‌ها است که باعث صاف و صیقلی بودن سطح داخلی آن‌ها شده و سیمهای برق به راحتی در داخل آن جابجا می‌شوند.
مزایای لوله برق خم سرد وینوپلاستیک
مزایای لوله های برق خم سرد وینوپلاستیک در مقایسه با فلزات مختلف عبارت‌اند از:
- وزن سبک و سهولت در نصب
- عدم نیاز به اتصالات مختلف مانند زانو برای ایجاد انحراف در مسیر سیمکشی
- عایقبندی مناسب و عدم انتقال جریان الکتریکی
- قیمت بسیار پایین در مقایسه با لوله های فلزی
- طول عمر بالا و عدم نیاز به تعمیر و نگه‌داری مداوم
قیمت لوله برق خم سرد
استفاده از لوله های برق خم سرد به شیوه‌ای روزافزون در حال افزایش است و همین مسئله باعث می‌شود که شرکت‌های تولیدکننده بیشترین تلاش خود را در راستای ثابت نگه داشتن قیمت آن‌ها به کار بگیرند. به طور کلی، قیمت این لولهها بر اساس مواردی مانند سایز، ضخامت و طول آن‌ها تعیین می‌شود. لوله های خم سرد را می‌توان در اندازه‌های ۱۳.۵، ۱۶، ۲۱، ۲۹ و ۳۶ در بازار پیدا کرد که متناسب با پروژه انتخاب می‌شوند.
لوله برق خم گرم
تفاوت لوله خم گرم و سرد در این است که لوله برق خم گرم را می‌توان از طریق افزایش دما به شکل دلخواه درآورد. این لولهها دارای فنرهایی مخصوص هستند که پیچ و خم خطوط سیمکشی در نقاط مختلف ساختمان را بر عهده دارند. این محصول در اندازه‌های مختلف در دسترس بوده و از آن به منظور عایق‌سازی کابل‌های الکتریکی، سیستم لوله آب شهری و همچنین پوشاندن کابل‌های مخابراتی استفاده می‌شود.
لوله برق خم گرم وینوپلاستیک در برابر دماهای بسیار بالا و تابش مستقیم نور خورشید مقاوم است. از سوی دیگر، میزان فرسایش این لولهها بسیار ناچیز است و خطوط لوله برق شما را تا سال‌ها تضمین خواهند کرد. وزن این لولهها بسیار پایین بوده و به راحتی قابل نصب هستند. سازمان استاندارد کشور این محصولات را در ردیف مواد باکیفیت و ایمن مورد استفاده در پروژه‌های ساختمانی قرار داده است.
قیمت لوله برق خم گرم
همانند لوله برق خم سرد، قیمت این محصولات نیز عمدتا به عواملی مانند ضخامت، طول و سایز کلی لوله بستگی دارد. جای گفتن دارد که سایزبندی لوله برق خم گرم کمتر بوده و مجریان طرح‌های ساختمانی مجلل اغلب به سراغ نوع سرد می‌روند. هردو محصول از لحاظ رنگ و طرح به خوبی می‌توانند رضایت مشتریان را به دست آورند.
وینو بند
لوله وینوبند نام تجاری لوله های برق است که توسط شرکت وینوپلاستیک تولید و عرضه می‌شوند. این لولهها به منظور عبور کابل‌های برق شامل پی جی ۱۱، پی جی ۱۳.۵، پی جی ۱۶، پی جی ۲۱ و موارد پرمصرف‌تر شامل پی جی ۲۹ و پی جی ۳۶ به کار می‌روند. وینوبند در چهار رنگ آبی، زرد، قرمز و سفید عرضه شده و در بسته‌بندی‌های مناسبی در اختیار مشتریان قرار می‌گیرند.
به هم چسباندن لوله های برق سنتی تنها با استفاده از اتصالات مختلف مانند زانویی ممکن بود. اما شرکت وینوپلاستیک وینوبند را بر اساس لوله های برق خم سرد معرفی کرده است که تنها با استفاده از یک فنر قابل خم شدن هستند و بدین ترتیب کار نصب آن‌ها بسیار راحت‌تر شده است. لولههای وینوبند دو ویژگی عمده دیگر نیز دارند که عبارت‌اند از:
- قابلیت خود خاموش شوندگی که آن‌ها را در برابر آتش‌سوزی ایمن می‌سازد
- مقاومت مکانیکی بسیار بالا در برابر ضربات خارجی
رابط لوله برق
طراحی مسیرهای لوله کشی برق با دقت بسیار زیادی انجام میگیرد تا در صورت روکار بودن لولهها ظاهر مناسبی فراهم آید، یا در غیر این صورت از زیر گچ یا بتون قابل تشخیص نباشند. رابط لوله برق در این موارد نقش ادامه مسیر (چسباندن دو لوله به هم) یا تغییر مسیر لولهکشی را بر عهده دارد. بوشن را می‌توان پرکاربردترین رابط لوله برق در نظر گرفت که شباهت زیادی به اتصالات استفاده شده در لوله های فاضلاب ساختمان دارد و تنها اندازه کوچک‌تری دارد.
رابط های لوله برق همچنین به صورت خمیده ۴۵ و ۹۰ درجه در دسترس هستند تا انحراف مسیر لولهکشی در جهات مختلف به راحتی امکان‌پذیر باشد. همچنین انواع رابط‌های زانویی برای لولهکشی برق در دسترس هستند. جعبههای تقسیم گرد نیز برای جداسازی انشعابات برق در مسیرهای گوناگون مورد استفاده قرار می‌گیرند. جعبه تقسیم‌های سه‌راهی و چهارراهی، درپوش‌ها و اتصالات درب‌دار در میان رابط‌های پرکاربرد دیگر قرار دارند.
قیمت لوله برق PVC
در حال حاضر، بازار ایران محصولات بسیار متنوعی را از سوی برندهای داخلی و خارجی در خود جای داده است. قیمت محصولاتی مانند لوله برق خم سرد و گرم بر اساس عواملی کلی مانند درجه استاندارد، خلوص مواد استفاده شده و میزان صادرات و واردات مشخص می‌شود.
شرکت وینوپلاستیک از بزرگ‌ترین تولیدکنندگان محصولات مبتنی بر PVC و UPVC در بازار ایران است که محصولات خود را با قیمتی مناسب در اختیار هموطنان عزیز قرار می‌دهد. وینوپلاستیک همچنین انواع اتصالات مرتبط با لوله های برق مانند لوله های سابداکت و بست چنگالی را با کیفیتی عالی تولید می‌کند تا در هنگام نصب لوله های برق با کمترین دردسر روبرو شوید.
لولهکشی برق ساختمان باید با حساسیت زیادی همراه باشد، چرا که معمولا بیشتر آن در زیر توده‌ای از گچ یا بتون دفن می‌شود و تعویض آن به هیچ شکل مطلوب نخواهد بود. این امکان را در اختیار دارید که با مشاورین وینوپلاستیک تماس گرفته و آن‌ها را از جزئیات پروژه خود باخبر سازید. مشاورین ما پس از ارائه موارد ممکن، بهترین گزینه ممکن را به شما معرفی خواهند کرد.
