لوله و اتصالات UPVC از جمله محصولاتی هستند که امروزه در بسیاری از صنایع مورد استفاده قرار گرفته و جایگزین محصولات فلزی، پلاستیکی و … شده‌اند. این محصولات از پلی وینیل کلراید سخت ساخته شده‌اند و به سبب ویژگی‌های منحصربه‌فردی همچون طول عمر بالا، عدم خوردگی، عدم نفوذپذیری، مقاومت در برابر مواد شیمیایی، انعطاف‌پذیری عالی، عدم اصطکاک و … محبوبیت بالایی دارند. یکی دیگر از مزیت‌های این لوله‌ها نصب و اجرای آسان آنها است. در ادامه مطلب به بررسی چگونگی اجرای لوله کشی UPVC پرداخته خواهد شد.
لوله یو پی وی سی چیست و چه کاربردهایی دارد؟
یو پی وی سی در حقیقت مخفف عبارت پلی وینیل کلراید پلاستیک نشده (Unplasticized polyvinyl chloride) که به دلیل مقاومت عالی در برابر مواد شیمیایی و عناصر طبیعی می‌توانند بهترین گزینه برای لوله‌کشی ساختمان باشند. این نوع از لوله و اتصالات در مقایسه با لوله‌های پی وی سی سخت‌تر بوده و از پلیمرهای اضافی در آنها استفاده نمی‌شود. از جمله مهم‌ترین کاربردهای لوله‌های یو پی وی سی می توان به موارد زیر اشاره داشت:
- استفاده در انتقال آب و فاضلاب‌های خانگی
- کاربردی در انواع تأسیسات شهری و ساختمانی
- استفاده به‌عنوان پوشش کابل و سیم برق و مخابرات
- کاربردی در شبکه‌های آب‌رسانی
- استفاده در صنعت و تأسیسات مکانیک و …
چگونگی اجرای لوله کشی UPVC
همان‌طور که گفته شد اجرای لوله‌کشی UPVC نسبت به سایر انواع لوله‌های دیگر بسیار ساده‌تر است اما لازم است که در اجرای آنها از قواعد و اصول ویژه‌ای پیروی شود. لوله‌های یو پی وی سی به دلیل استحکام بالایی که دارند به‌عنوان لوله نشکن نیز شناخته می‌شوند و برای نصب و اجرای آنها لازم است که مراحل زیر انجام شود.
- در مرحله اول و بعد از خرید لوله upvc لازم است که لوله‌های UPVC در اندازه‌های مشخص به صورت زاویه 90 درجه برش داده شوند.
- سپس لوله‌ها باید پخ داده شوند. در این مرحله و بعد از آنکه لوله‌ها در اندازه مشخص‌شده برش داده شدند باید با دستگاه مخصوصی به نام فرز به اندازه 4 تا 6 میلی‌متر و بدون داشتن خطا از لبه لوله با زاویه 15 درجه برش داده شوند.
- بعد از آنکه لبه لوله آماده شد باید با استفاده از ماده‌ای به نام کلینر آنها را کاملاً تمیز کرد.
- در مرحله بعد از پرایمر برای نرم کردن سطح سخت لوله‌ها استفاده می‌شود. این کار باعث می‌شود چسب به شکل بهترین به لوله‌ها نفوذ کند و اتصالات محکم‌تری ایجاد نماید. پرایمرها در اتصالات پاورسیل نیز می‌توانند کاربرد زیادی داشته باشند
- در مرحله بعدی لازم است که لوله و اتصالات به شکلی کاملاً اصولی و دقیق چسب کاری شوند. چسب کاری باید با فشار قوی روی لوله‌ها انجام شود چرا که لوله‌ها در جهت معکوسی که برش داده می‌شوند به هم متصل می‌شوند.
مرحله چسب کاری لوله‌ها باید بلافاصله بعد از نرم کردن لوله‌ها با استفاده از پرایمر انجام شود تا دو سر اتصالات به خوبی به هم بچسبند. تمامی مراحل اجرای لوله‌کشی UPVC در ابتدا ساده و راحت به نظر می‌رسند اما چنانچه به نکات و جزئیات آن توجه نشود ممکن است در نهایت نتیجه مناسبی نداشته باشد به همین دلیل لازم است که حتماً توسط افراد ماهر و متخصص انجام شود.
اجرای لوله‌کشی UPVC با استفاده از چسب در شرایط آب و هوایی گرم
چسب کاری لوله و اتصالات یو پی وی سی در دماهای بالاتر از 35 درجه شرایط ویژه‌ای دارد و با توجه به آنکه چسب‌ها از حلال‌های شیمیایی برخوردارند به سرعت تبخیر می‌شوند و باید سریع چسب کاری انجام شود. زمانی که لوله‌ها در زیر نور مستقیم خورشید یا مناطق روباز هستند دمای آنها بیشتر از دمای محیط است و چسب سریع‌تر به سطوح گرم حمله می‌کند به همین دلیل لازم است برای ممانعت از ایجاد حفره‌های چسب در داخل اتصالات و سوکت‌های لوله بیش از حد از آن استفاده نشود و قسمت‌های اضافی از سطح لوله‌ها پاک شود.
- کلینر و چسب باید در محیط سرد نگهداری شوند.
- لوله و اتصالات قبل از اجرا در محیط تاریک باشند.
- محل‌های اتصال لوله و اتصالات باید کاملاً تمیز و خنک باشند.
- عملیات چسب کاری در ساعات خنک روز انجام شود.
- دو سطح زمانی به هم متصل شوند که هنوز چسب روی آنها قرار داشته و خیس هستند.
- قبل از اعمال فشار باید 24 ساعت به آنها استراحت داد.
استفاده از چسب UPVC در شرایط آب و هوایی سرد
آب و هوای سرد نیز می‌تواند شرایط خاصی برای اجرای لوله کشی UPVC داشته باشد. چسب لوله و اتصالات یو پی وی سی مقاومت بالایی در برابر سرما دارند و از ویژگی‌های خشک‌کردن متعادل و پایداری خوبی در دمای زیر انجماد برخوردارند بنابراین می‌توان اتصالات را در دماهای کمتر از 15 درجه نیز انجام داد.
در دمای سرد چسب با سرعت کمتری به لوله نفوذ می‌کند و پلاستیک در برابر حمله مقاوم‌تر است و باید حتماً از پرایمر مناسب استفاده شود. به صورت کلی تولید لوله upvc به‌گونه‌ای است که مقاومت بالایی در دماهای پایین دارد و به دلیل کاهش سرعت تبخیر حلال در هوای سرد، زمان عمل‌آوری طولانی‌تری برای برقراری اتصال نیاز است.
- لازم است که محیط در زمان اجرا گرم شود.
- در زمان عدم استفاده باید پرایمر و چسب در دمای 4 درجه سانتی‌گراد نگهداری شود تا در حالت مایع باقی بمانند.
- باید رطوبت حاصل از یخ و برف از سطوح و انتهای لوله‌ها تمیز شود
- لوله، اتصالات و شیرآلات قبل از استفاده از پرایمر و چسب باید در دمای یکسان باشند.
- ممکن است برای نرم کردن سطوح اتصال لازم باشد از پرایمر چند بار استفاده شود
- قبل از انجام عملیات تست فشار باید مدت زمان طولانی‌تری برای عمل‌آوری سیستم اختصاص داد.
اجرای لوله کشی UPVC در محیط‌های گرم و مرطوب نیز شرایط خاص خود را دارد و هرچه محیط مرطوب‌تر باشد فضای کمتری برای حلال وجود دارد تا تبخیر شود و در این حالت لوله‌ها باید ۵۰ درصد بیشتر از زمان گفته شده، عمل‌آوری شوند. در مقاله دیگری با عنوان اتصالات چدنی چیست؟ نیز افراد می‌توانند اطلاعات جامعی در مورد اتصالات چدنی کسب کنند.
جمع‌بندی نهایی
اجرای لوله کشی UPVC همانند انواع لوله و اتصالات دیگر می‌تواند شرایط خاص و ویژه‌ای داشته باشد و لازم است که حتماً توسط افراد متخصص و با رعایت اصول و قواعد کلی انجام شود. در اجرای این لوله‌ها از موادی همچون چسب، پرایمرها و … استفاده می‌شود و حتماً باید به شرایط آب و هوایی و دما توجه ویژه‌ای داشت.
