می‌توان گفت امروزه و در دنیای پرسرعت و مدرن کنونی انرژی الکتریسیته یکی از حیاتی‌ترین انرژی‌ها به شمار می‌رود چرا که تقریباً تمامی تجهیزات و امکانات کاربردی و ضروری زندگی با انرژی برق کار می‌کنند. سیستم برق کشی ساختمان از مهم‌ترین مراحل ساخت ساختمان‌های مختلف است.
به همین دلیل لازم است که با دقت بالایی عملی شود. خوشبختانه امروزه امکانات و تجهیزات متعددی در دسترس افراد قرار دارند به‌گونه‌ای که تمامی مراحل ساخت‌وساز ساختمان‌ها ساده‌تر از قبل شده‌اند. در ادامه مطلب به بررسی اصول اولیه و اصلی سیم‌کشی ساختمان‌ها پرداخته می‌شود.
سیم کشی برق ساختمان
در حقیقت سیم‌کشی یا برق کشی ساختمان به عملیاتی گفته می‌شود که در آن بر اساس نوع نیازهای ساختمان انرژی برق توسط کابل‌ها و سیم‌های برق توزیع می‌شود. برق‌کشی ساختمان می‌تواند با توجه به نوع پروژه‌های ساختمانی و کاربردهای آنها به دو روش توکار و روکار انجام شود. در سیم‌کشی‌های روکار، کابل‌ها و سیم‌های برق بعد از اتمام مرحله گچ کاری از روی گچ دیوار عبور داده می‌شوند و به نقاط مختلف ساختمان منتقل می‌شوند.
در این روش و برای زیبایی و امنیت بیشتر سیستم برق‌کشی معمولاً از داکت‌ها برای پوشش سیم‌ها استفاده می‌شود. این روش هرچند که امروزه منسوخ شده است اما اگر مشکل و ایرادی در سیستم برق ساختمان به وجود بیاید تعمیر و برطرف کردن آن راحت‌تر است.
در روش دوم که سیم‌کشی توکار است، سیستم برق‌کشی ساختمان قبل از گچ کاری انجام می‌شود و سیم‌ها مستقیماً از داخل دیوارها و از طریق لوله برق به بخش‌های مختلف ساختمان منتقل می‌شوند. این روش زیبایی بیشتری به ساختمان‌ها می‌دهد و امنیت بالاتری نیز دارد هرچند که ممکن است در صورت بروز مشکلات مختلف تعمیر و برطرف کردن آن مشکل‌تر از سیم‌کشی روکار باشد.
مراحل برق کشی ساختمان
سیم کشی ساختمان یکی از کارهای حرفه‌ای و تخصصی و از مهم‌ترین مراحل ساخت ساختمان‌ها به شمار می‌رود بنابراین نیازمند گذراندن دوره‌های آموزش منحصربه‌فردی است و لازم است که افراد حتماً دانش و تجربه کافی برای این کار را داشته باشند. به صورت کلی لازم است که افراد قبل از اقدام به سیم‌کشی ساختمان با نکات، قواعد و قوانین ویژه مربوط به برق‌کشی آشنایی کامل داشته باشند.
مروزه از انواع امکانات و تجهیزات مختلفی برای انجام سیم‌کشی ساختمان استفاده می‌شود که مهم‌ترین آنها شامل مواردی همچون دژبور، موکت بر، تراز، ریسمان رنگی، شیلنگ تراز، انواع لوله برق و اتصالات آن، متر و مولتی متر، سیم لخت کن، چسب نواری، دستگاه تشخیص ولتاژ، انبردست، چراغ قوه، سیم‌چین، پیچ‌گوشتی و فازمتر و … هستند. هر کدام از این تجهیزات می‌توانند کاربردها و قابلیت‌های متعددی داشته باشند.
مراحل سیم کشی ساختمان
سیم کشی ساختمان همانند سایر بخش‌های آن می‌تواند در مراحل مختلفی انجام شود و هر کدام از مراحل آن نیازمند استفاده از ابزارهای ویژه‌ای است. از مهم‌ترین مراحل برق کشی ساختمان می‌توان موارد زیر را عنوان کرد:
- ابتدا لازم است که محل قرارگیری پریزها ها از کف ساختمان با استفاده از شیلنگ تراز مشخص شود که معمولاً 60 سانتی‌متر است. البته این اندازه‌ها می‌تواند بر اساس سلیقه و نظر کارفرما متفاوت باشد.
- بعد از مشخص کردن فواصل باید با استفاده از دستگاه شیار زن محل انتقال سیم‌ها مشخص شود که معمولاً باید توسط دو نفر انجام شود.
- در مرحله سوم لازم است که کنده‌کاری انجام شود و محل کلیدها، پریزها و قوطی‌ها مشخص گردد. تعیین فاصله بین قوطی‌ها نیز اهمیت بالایی دارد و باید بر اساس استانداردها انجام شود.
- بعد از کنده‌کاری باید قوطی‌ها با استفاده از گچ در محل خود محکم شوند.
- مرحله بعدی در سیم‌کشی برق ساختمان لوله‌گذاری برای رد کردن سیم‌ها است. در این مرحله باید توجه داشت که باید از کف ساختمان برای عبور سیم‌های برق و تلفن استفاده کرد. این کار باید در تمامی بخش‌ها خصوصاً آشپزخانه صورت بگیرد.
- در لوله کشی برق برای رد کردن سیم‌ها از داخل لوله‌ها باید از فنر استفاده کرد. در حقیقت از سه نوع سیم در سیستم برق ساختمان استفاده می‌شود که یکی از آنها سیم ارت است.
- پس از عبور سیم‌ها از داخل لوله‌ها باید هر یک از سیم‌های مربوط به روشنایی و تلفن در داخل جعبه فیوز تقسیم‌بندی شوند. البته باید برای هر کدام از لوازم مختلف مانند لباسشویی از پریز جداگانه استفاده کرد.
- در پایان نیز لازم است که کلیدها و پریزها نصب شوند.
مهم‌ترین نکات در سیم‌کشی ساختمان
سیم‌کشی ساختمان می‌تواند حساسیت‌های خاص خود را داشته باشد به همین دلیل لازم است که به نکات و موارد مختلفی توجه شود. از جمله مهم‌ترین نکات در سیم‌کشی ساختمان می‌توان موارد زیر را عنوان کرد:
- باید توجه داشت که بیش از اندازه از قوطی‌ها استفاده نشود و فضای سیم‌کشی بیش از حد شلوغ نشود.
- از قرار دادن سیم‌های برق و سیم‌های تلفن در یک لوله خودداری کنید.
- باید در اندازه‌گیری فاصله‌ها دقت داشت تا ظاهر مناسبی داشته باشد.
- در فضاهایی که رطوبت بالایی دارد باید از پریزها و کلیدهای ضد آب استفاده کرد.
- در لوله‌کشی برق به هیچ عنوان نباید از لوله‌های شکسته استفاده کرد.
- باید به رنگ کلیدها توجه داشت تا اشتباهی نصب نشوند.
- سیم‌کشی باید بر اساس اصول استاندارد و ایمنی انجام شود.
- باید از سیم‌کشی حمام از کف خودداری کرد.
- لازم است که از لوله UPVC، لوله‌های پلاستیکی یا لوله‌های فولادی برای سیم‌کشی برق استفاده کرد.
جمع‌بندی نهایی
برق‌کشی ساختمان از جمله مهم‌ترین مراحل ساختمان‌سازی است که باید بر اساس اصول و استانداردهای مشخصی انجام شود. همان‌طور که ساخت استخر دارای مراحل مختلفی است برق‌کشی ساختمان نیز در چندین مرحله مختلف انجام خواهد شد. در سیم‌کشی ساختمان سطح مقطع سیم‌ها، ظرفیت فیوزها، فاصله‌ها، متراژ سیم‌ها، پریزها، کلیدها و … باید حتماً بر اساس استانداردها انجام شوند تا نتیجه مطلوبی داشته و هیچ‌گونه آسیب و خسارتی ایجاد نکند.
