موتورخانه‌ها امروزه نقش بسیار پررنگی در صنعت ساختمان‌سازی داشته و می‌توانند به منظور تهویه، گرمایش و سرمایش استفاده شوند. موتورخانه می‌تواند از تجهیزات مختلفی همچون دیگ، مشعل، چیلر، سیستم انتقال و … تشکیل شود. پمپ موتورخانه نیز برای انتقال آب استفاده می‌شود و می‌تواند فشار حرکت آب را افزایش بدهد و در دبی‌های متفاوتی وجود دارد. پمپ موتورخانه می‌تواند بر اساس فاکتورهای مختلفی همچون نوع کاربری ساختمان، ارتفاع انتقال آب، حجم آب مصرفی و … انتخاب شود. پمپ موتورخانه هم همانند انواع تجهیزات دیگر می‌تواند یک عمر مفید خاص داشته باشد و بعد از مدتی دچار ایراد و مشکلاتی شود. در ادامه این مطلب از وینوپلاستیک به بررسی دلایل خرابی پمپ موتورخانه و راهکارهای تعمیر آن پرداخته خواهد شد.
مهم‌ترین دلایل خراب شدن پمپ موتورخانه
همان‌طور که گفته شد پمپ موتورخانه همانند منبع دوجداره موتورخانه از اهمیت بالایی برخوردار بوده و نقش ویژه‌ای در سیستم‌های گرمایشی و سرمایشی و تهویه ساختمان دارد. از جمله مهم‌ترین عواملی که باعث می‌شوند پمپ دچار مشکل شده و عملکرد آن تحت تأثیر قرار بگیرد می‌توان به موارد زیر اشاره داشت:
خراب شدن مشعل موتورخانه
خراب شدن مشعل یکی از مهم‌ترین دلایل خراب شدن پمپ موتورخانه است چرا که هرگونه عیب و ایراد در مشعل باعث خاموش شدن پمپ شده و عملکرد موتورخانه را مختل خواهد کرد. در حقیقت با خراب و معیوب شدت مشعل موتورخانه آب گرم مصرفی و سیستم گرمایشی ساختمان از دسترس خارج می‌شوند به همین دلیل لازم است که به صورت مرتب و همواره تنظیم و سرویس شود.
خراب شدن دیگ شوفاژ
یکی دیگر از مهم‌ترین دلایلی که باعث خراب شدن پمپ موتورخانه می‌شود خراب شدن دیگ شوفاژ است که به ندرت نیز اتفاق می‌افتد. دیگ شوفاژ بسیار به ندرت دچار مشکل و ایراد می‌شود اما چنانچه خراب شود قابلیت تعمیر ندارد و حتماً باید تعویض شود. این دیگ‌ها می‌توانند از جنس فولاد یا چدن باشند.
معیوب و خراب شدن منبع دوجداره
منبع دوجداره نیز از جمله قطعاتی است که ممکن است دچار مشکلاتی همچون ترکیدگی و نشتی شود و در نهایت به خراب شدن پمپ موتورخانه ختم گردد. متأسفانه در بیشتر مواقع این قطعه قابلیت تعمیر نداشته و همانند دیگ شوفاژ باید تعویض شود. منبع دوجداره در اصل وظیفه تأمین آب گرم مصرفی ساختمان را بر عهده دارد و با خراب شدن آن عملکرد پمپ موتورخانه نیز دچار اختلال خواهد شد.
مشکل داشتن منبع کویل دار
منبع کویل دار به عنوان جایگزین منبع دوجداره در موتورخانه شناخته می‌شود و با توجه به نوع طراحی و ساختار ویژه‌ای که دارد دچار رسوب و خرابی می‌شود. رسوب گرفتن این منبع و معیوب شدن آن می‌تواند یکی از اصلی‌ترین دلایل خراب شدن پمپ موتورخانه باشد به همین دلیل لازم است که به صورت دوره‌ای سرویس شود.
کم شدن ارتفاع آب یا مقدار آب‌دهی
چنانچه در آب هوا وجود داشته باشد، لوله‌های مکش مسیر طولانی و زیادی داشته باشند، جهت گردش پمپ اشتباه باشد، صافی موجود در لوله‌کشی پمپ مسدود شده باشد و یا مشکل افت فشار در شبکه وجود داشت باشد، پمپ موتورخانه دچار خرابی و اختلال خواهد شود و باید تمامی موارد گفته بررسی شود. در مقاله‌ای تحت عنوان تبدیل لوله‌کشی از موتورخانه به پکیج به بررسی نحوه تبدیل لوله‌کشی موتورخانه به پکیج پرداخته شده که می‌تواند اطلاعات مفید و دقیقی در اختیار خواننده قرار بدهد.
خراب شدن کوپلینگ ها
یکی دیگر از مهم‌ترین دلایل خراب شدن پمپ موتورخانه‌ها خراب شدن کوپلینگ ها است که می‌تواند بر اثر عواملی همچون اتصال انبساط به صورت اشتباه، زیاد بودن تنش وارده از لوله‌ها به دهانه پمپ و عدم تراز شدن صحیح کوپلینگ باشد.
در کنار تمامی عوامل معرفی شده دلایل دیگری نیز می‌توانند در خراب شدن پمپ موتورخانه مؤثر باشند که مهم‌ترین آن‌ها شامل موارد زیر هستند:
- ایجاد سروصدای زیاد و غیرمعمول از پمپ
- شکستن و خراب شدن کوپلینگ پمپ
- خراب شدن شفت و بلبرینگ‌های پمپ موتورخانه
- شکسته شدن پروانه‌های پمپ
- وجود عوامل خارجی مانند آلودگی‌های محیطی
- وارد شدن فشار بیش از حد به پمپ
- مناسب نبودن سیستم لوله‌کشی
- قرارگیری پمپ در محل نامناسب
- گیر کردن مواد زائد در پروانه پمپ و خارج شدن آن از بالانس
- تاب برداشتن محور پمپ و مشکل داشتن یاتاقان
- نشتی محفظه و مخزن آب
- قطع و وصل شدن مکرر پمپ آب
راهکارهای تعمیر پمپ موتورخانه
در حقیقت بهترین راهکار برای جلوگیری از خراب شدن پمپ موتورخانه سرویس دوره‌ای تمامی بخش‌های و اجزای موتورخانه است چرا که تمامی قطعات موتورخانه به همدیگر مرتبط بوده و معیوب بودن هر کدام از آن‌ها می‌تواند باعث خراب شدن پمپ شود. همان‌طور که گفته شد دلایل خرابی پمپ موتورخانه متعدد هستند و بهترین روش‌ها برای جلوگیری از آن به شرح زیر هستند:
- زمانی که آب گرم نمی‌شود باید مشعل‌ها بررسی شوند و در صورت لزوم تعمیر یا تعویض گردند.
- حتماً باید سیستم موتورخانه هواگیری شود چراکه اگر سیستم دچار هوا گرفتگی شود چرخش آب در آن مختلف شده و ممکن است باعث خراب شدن پمپ شود.
- منبع دوجداره یا منبع کویل دار حتماً باید به صورت دوره‌ای رسوب‌گیری شود.
در اصل پمپ موتورخانه و تمامی اجزای آن باید به صورت دوره‌ای و سالیانه سرویس و تنظیم شوند و در صورت لزوم تعمیر گردند تا مشکلاتی مانند خراب شدن پمپ به وجود نیاید. مقاله دیگری تحت عنوان ارزیابی درجه ژله‌ای شدن لوله UPVC از سایت وینوپلاستیک منتشر شده است که مطالعه آن خالی از لطف نخواهد بود.
جمع‌بندی نهایی
موتورخانه‌ها از جمله مهم‌ترین تجهیزاتی هستند که اهمیت و ارزش بسیار زیادی در صنعت ساختمان سازی به منظور تهویه، گرمایش و سرمایش دارند و از قطعات و اجزای مختلفی تشکیل شده‌اند. از جمله مهم‌ترین دلایل خرابی پمپ موتورخانه می‌توان به خراب شدن مشعل موتورخانه، مشکل داشتن منبع کویل دار، کم شدن ارتفاع آب یا مقدار آب‌دهی، خراب شدن کوپلینگ ها، خراب شدن دیگ شوفاژ و … اشاره کرد که هر کدام می‌توانند علل مختلفی داشته باشند. بهترین راهکار برای جلوگیری از خرابی پمپ موتورخانه و تعمیر آن سرویس دوره‌ای و مرتب کامل موتورخانه است.
