لوله‌های UPVC که با نام لوله پلیکا شناخته می‌شوند از جمله رایج‌ترین نوع لوله‌ها هستند که امروزه در شبکه‌های آب و فاضلاب مورد استفاده قرار می‌گیرند و به واسطه ویژگی‌هایی همچون وزن کم، قیمت مناسب، ماندگاری بالا، مقاومت در برابر پوسیدگی و زنگ‌زدگی، نصب راحت و … جایگزین بسیاری از لوله‌های فلزی و … شده‌اند. نصب و اجرای لوله‌های پی وی سی همانند انواع لوله‌های دیگر نیازمند رعایت نکات و اصول مختلفی است. در ادامه مطلب به بررسی کامل آموزش نصب و اتصال لوله پلیکا و همچنین رفع مشکلات پرداخته می‌شود.
همان‌طور که گفته شده لوله‌های پی وی سی امروزه می‌توانند کاربردهای صنعتی و غیر صنعتی متعددی داشته باشند و در مقایسه با انواع لوله‌های دیگر از مزیت‌های متعددی برخوردارند. از این لوله‌ها بیشتر در لوله‌کشی آب و فاضلاب در ساختمان‌ها استفاده می‌شود که هر کدام از اصول و قواعد مختلفی برخوردار هستند. از جمله مهم‌ترین اصول لوله‌کشی آب ساختمان می‌توان به مواردی همچون تعیین محل مناسب اجرای سیستم لوله‌کشی، مشخص کردن اتصالات لوله‌کشی، نوع عملکرد لوله‌کشی آب ساختمان و توجه به قطر لوله‌های آب اشاره کرد. لوله‌کشی فاضلاب با استفاده از لوله پلیکا نیز می‌تواند به روشهای مختلفی همچون لوله‌کشی فاضلاب به روش تونلی، لوله‌کشی فاضلاب به روش روباز و لوله‌کشی فاضلاب به روش زیر سقفی اشاره کرد. در هرکدام از سیستم‌های لوله‌کشی گفته شده لازم است از لوله‌ها و اتصالات مختلفی استفاده کرد.
نحوه نصب لوله‌های پلیکا
همان‌طور که گفته شد نصب و اجرای لوله یو پی وی سی در مقایسه با سایر لوله‌های دیگر می‌تواند راحت‌تر باشد. در حقیقت لوله‌های پی وی سی می‌توانند با روشهای مختلفی همچون روش چسبی، روش جوشی و روش اورینگی به همدیگر متصل شوند به همین دلیل کار کردن با آنها راحت‌تر است.
- برای نصب لوله پلیکا لازم است که ابتدا مسیر و نقشه دقیق سیستم لوله‌کشی مشخص شود چرا که در یک ساختمان علاوه بر سیستم‌های لوله‌کشی تأسیسات دیگری نیز باید اجرا شود و نباید تداخل و مزاحمتی برای همدیگر ایجاد نمایند.
- بعد از نقشه‌کشی مسیر لوله‌کشی باید لوله‌ها در اندازه‌ها و ابعاد مناسب برش داده شوند. برش لوله‌ها باید به‌گونه‌ای باشد که کاملاً یکدست بوده و اتصال آنها دچار ایراد و اشکال نشود.
- در مرحله سوم لوله‌های برش داده شده باید از نظر ظاهری داخلی و خارجی بررسی شوند و از سلامت و تمیزی آنها اطمینان حاصل کرد.
- در مرحله چهارم و بعد از برش و چک کردن لوله‌ها می‌توان با استفاده از اتصالات و لوازمی همچون چسب و … اقدام به نصب لوله‌ها کرد.
- در مرحله نهایی نیز باید سیستم لوله‌کشی بررسی شود و هرگونه عیب و ایراد برطرف شده و قبل از آنکه کارهایی مانند ملات ریزی، کاشی‌کاری و … انجام شود سیستم لوله‌کشی تست شده و مورد تائید قرار بگیرد.
روشهای نصب لوله‌های پی وی سی
نصب و اتصال لوله پلیکا می‌تواند به 4 روش مختلف انجام شود و هر کدام از این روش‌ها می‌توانند متناسب با شرایط مزیت‌ها و معایب خاص خود را داشته و به لوازم مختلفی نیاز داشته باشند.
اتصال چسبی
اتصال چسبی را می‌توان رایج‌ترین و کاربردی‌ترین روش اتصال لوله‌های پلیکا دانست و می‌تواند زمان‌هایی مورد استفاده قرار بگیرند که لوله‌ها به‌صورت افقی به هم متصل می‌شوند. در این روش از چسب‌های مخصوص استفاده می‌شود و قسمت‌های خارجی لوله نر و قسمت‌های داخلی لوله مادگی با استفاده از چسب پی وی سی پوشش داده می‌شوند. این چسب می‌تواند یک لایه از لوله را در خود حل کرده و در حقیقت یک جوش سرد بین دو لوله رقم بزند. این روش می‌تواند در زمان کوتاهی انجام شود اما حساسیت‌های خاص خود را دارد که باید به آنها توجه داشت
اتصال اورینگی
از دیگر روشهای اتصال لوله‌های پی وی سی می‌توان به اتصال اورینگی اشاره کرد که کمتر در ایران استفاده می‌شود و یک روش جدید به شمار می‌رود. لوله‌ها و اتصالاتی که در این روش استفاده می‌شوند از قبل توسط دستگاه‌های مخصوص کوبله می‌شوند و سپس در داخل قسمت کوبه شده از اورینگ های لاستیکی برای آب‌بندی استفاده می‌شود. این روش اتصال می‌تواند بیشتر در شبکه‌های فاضلاب استفاده شود و نیاز به تجهیزات خاصی ندارد. از مهم‌ترین مزیت‌های این روش انعطاف‌پذیری مناسب شبکه لوله‌کشی است که از مشکلاتی همچون انقباض و انبساط و شکست در برابر تنش جلوگیری می‌کند.
اتصال فلنجی
از دیگر روشهای اتصال لوله پی وی سی اتصالات فلنجی است که از شیرآلات استفاده می‌شود. این روش می‌تواند بهترین روش برای مقابله با خروج آب باشد. در حقیقت در این روش یک فلنج با بکارگیری از چسب به انتهای لوله pvc وصل شده و یک فلنج دیگر از پشت به آنها فشار وارد می‌کند. این روش اتصال بیشتر برای اتصال دو جسم از نوع مختلف به هم استفاده می‌شود.
اتصال پیچی و رزوه‌ای
اتصال پیچی و رزوه‌ای بیشتر در سیستم‌هایی از لوله‌کشی استفاده می‌شود که در آنها از لوله سایز بزرگ و لوله‌هایی با ضخامت زیاد استفاده می‌شود. این نوع از اتصالات می‌توانند مقاومت بسیار خوبی در برابر فشار داشته باشند و می‌توانند در پروژه‌های صنعتی کاربردهای متعددی داشته باشند.
نحوه اتصال لوله‌های PVC
در سیستم‌های لوله‌کشی آب و فاضلاب و حتی گاز و … از لوله و اتصالات مختلفی استفاده می‌شود و همان‌طور که گفته شد ممکن است هر کدام از انواع، روش نصب و اتصال لوله پلیکا متفاوت باشد. به‌صورت کلی برای متصل کردن لوله‌های پی وی سی به همدیگر از چسب‌های مخصوص مایع استفاده می‌شود. هر چند که گاهی می‌توان از نوارهای لاستیکی نیز جهت مهروموم کردن لوله‌ها بهره برد. برای اتصال لوله‌های پلیکا به همدیگر می‌توان طبق مراحل زیر عمل نمود.
- ابتدا باید اندازه لوله‌ها مشخص شده و لوله‌ها در اندازه‌های مورد نظر برش داده شود.
- بعد از برش لوله باید قسمت‌های برش خورده با استفاده از سوهان کاملاً صاف شده و جداره‌های داخلی و خارجی آن از هرگونه پلیسه و ضایعات تمیز شود.
- سپس باید جداره خارجی لوله‌ها را با استفاده از سمباده به خوبی سابید تا خش دار شده و بتواند به خوبی با چسب واکنش بدهد.
- در مرحله بعدی باید جداره خارجی لوله را به چسب مخصوص پی وی سی آغشته نمود
- در نهایت باید با قدرت لوله را در دهانه سرکاسه فیتینگ چرخانده تا لوله به اندازه‌ای که لازم است در سرکاسه فیتینگ جاگذاری شود
- در مرحله پایانی نیز باید چسب‌های اضافی از سطح لوله تمیز شود
مهم‌ترین نکات در نصب و اتصال لوله پلیکا
هرچند که لوله‌های پی وی سی در مقایسه با انواع لوله‌های دیگر می‌توانند مزیت‌ها و کاربردهای بیشتری داشته باشند اما استفاده از آنها می‌تواند حساسیت‌های خاص خود را داشته باشد و لازم است در زمان نصب و اتصال به نکات و موارد مختلفی توجه داشت. از مهم‌ترین نکات در زمان نصب این لوله‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره داشت:
- دو سر لول پلیکا نباید به دیوار یا نقطه کور دیگری متصل شود
- محل نصب این لوله‌ها باید به‌گونه‌ای باشد که فضای کافی برای فرآیند انبساط و انقباض داشته باشند و دچار ترکیدگی و شکست نشوند.
- برای مهار لوله‌ها حتماً باید از گیره‌های مخصوص استفاده شود.
- در صورتی که از لوله‌ها در شرایطی با تغییرات دمایی متفاوت استفاده می‌شود حتماً باید از عایق کاری مناسب برای آنها استفاده کرد.
- میزان انبساط لوله‌های پلیکا در مقایسه با لوله‌های مسی و فولادی بسیار بیشتر است و در زمان نصب باید به این نکته توجه داشت.
لوله پلیکا در حقیقت از بهترین و مناسب‌ترین لوله‌ها برای استفاده در سیستم‌های لوله‌کشی و آب و فاضلاب است چرا که از ویژگی‌هایی همچون قیمت مناسب، وزن کم، نصب راحت، طول عمر بالا، تنوع زیاد و … برخوردار است. نصب و اتصال این لوله‌ها می‌توان به روشهای مختلفی همچون روش چسبی، روش فلنجی، روش رزوه‌ای و روش اورینگی انجام می‌شود. هر کدام می‌توانند مزیت‌های خاص خود را داشته باشند اما روش چسبی رایج‌ترین روش اتصال آنها به شمار می‌رود. برای نصب و اتصال این لوله‌ها باید به نکاتی همچون مشخص کردن دقیق سایز و ابعاد، برش مناسب، استفاده از چسب مخصوص، توجه به دمای محیط و … توجه ویژه‌ای داشت.
