هرچند که امروزه افراد می‌توانند در تمام بخش‌ها و نقاط ساختمان و محیط‌های مختلف از آب سالم و بهداشتی استفاده کنند اما افت فشار به عنوان یکی از مشکلاتی شناخته می‌شود که گاهی می‌تواند چالش‌های مختلفی برای آنها ایجاد کند. مشکل افت فشار خصوصاً در فصول گرم سال و در زمان پیک مصرف می‌تواند مشکلات مختلفی ایجاد کند. عوامل مختلفی می‌توانند به عنوان دلیل افت فشار لوله آب شناخته شوند و رفاه و آسایش افراد را تحت تأثیر قرار بدهند. در ادامه مطلب به بررسی مهم‌ترین علت کم بودن فشار آب ساختمان پرداخته می‌شود.
علل اصلی افت فشار آب ساختمان
به صورت کلی افت فشار آب ساختمان می‌تواند ناشی از عوامل مختلفی باشد و این عوامل به دو دسته اصلی عوامل درونی و عوامل بیرونی تقسیم می‌شوند. عوامل بیرونی افت فشار می‌توانند ریشه‌های متفاوتی داشته باشند و حل‌وفصل آنها از عهده افراد عادی خارج است اما مهم‌ترین عوامل داخلی افت فشار آب ساختمان شامل موارد زیر هستند:
نشتی لوله‌های آب
اگرچه امروزه استفاده از لوله و اتصالات مدرن احتمال آسیب‌دیدگی و نشتی آنها را کاهش می‌دهد اما گاهی ممکن است که این تجهیزات در اثر فشار، ضربه، خوردگی و … دچار ترکیدگی، شکستگی و … شوند و همین امر باعث می‌شود که لوله‌ها نشتی داشته باشند. وجود نشتی در لوله‌های آب باعث می‌شود که کاهش افت فشار قابل‌توجهی رخ بدهد. برای اطمینان از وجود نشتی در خطوط لوله می‌توان از حوله‌های کاغذی استفاده کرد و در نهایت برای رفع آن اقدام کرد.
کهنه و قدیمی شدن لوله‌ها
هر کدام از انواع لوله و اتصالات ساختمانی از یک طول عمر مشخصی برخوردارند و به مرور زمان ممکن است دچار مشکلاتی همچون خوردگی، پوسیدگی، رسوب گرفتگی، زنگ‌زدگی و … شوند و تمامی این عوامل می‌توانند علت کم بودن فشار آب ساختمان باشند. افت فشار ناشی از کهنگی و قدیمی لوله‌ها بیشتر در لوله‌های گالوانیزه و فلزی رخ می‌دهد تا در لوله پلیکا.
معیوب بودن شیر فشارشکن آب
یکی دیگر از مهم‌ترین و رایج‌ترین دلایل افت فشار آب در ساختمان معیوب بودن شیر فشار شکن و تنظیم کننده فشار آب است. این وسیله معمولاً برای خانه‌هایی که در طبقات پایین قرار دارند استفاده می‌شود و با تنظیمات از پیش تعیین‌شده کار می‌کند. این شیرها معمولاً در ورودی اصلی آب به ساختمان نصب می‌شوند و می‌توان با بررسی آن از سلامت آن اطمینان حاصل کرد. این شیرها که با نام PVR شناخته می‌شوند به شکل زنگ بوده و دارای تنظیمات مشخصی هستند.
همچنین در بسیاری از سیستم‌های لوله‌کشی آب ساختمان از دو شیرفلکه استفاده می‌شود که یکی از آنها سر راه خط لوله اصلی و دیگری سر راه انشعاب ساختان قرار می‌گیرند. ایراد داشتن این شیرفلکه، بسته بودن یا نیمه بسته بودن آن نیز می‌تواند باعث افت فشار آب در ساختمان شود
مسدود شدن لوله‌ها
لوله آب از مواد مختلفی همچون فلزات، پلاستیک‌ها، پلیمرها و … تولید می‌شود و هر کدام از آنها می‌توانند اصطکاک متفاوتی داشته باشند و در نهایت میزان رسوب‌گیری متفاوتی نیز خواهند داشت. چنانچه در مسیر جریان آب و در داخل لوله‌ها رسوباتی ایجاد شود باعث افت فشار آب می‌شود. این رسوبات می‌توانند شامل رسوبات مواد و املاح معدنی موجود در آب، زنگ‌زدگی لوله و … باشند و بیشتر در لوله‌های قدیمی مشاهده می‌شوند.
ارتفاع بالای ساختمان
یکی دیگر از مشکلاتی که می‌تواند در کاهش فشار آب ساختمان مؤثر باشد ارتفاع بالای آن است. امروزه ساختمان‌ها در طبقات متعددی ساخته می‌شوند و واحدهایی که در طبقات بالایی قرار می‌گیرند معمولاً با مشکل افت فشار مواجه می‌شوند. در مقاله دیگری از سایت وینوپلاستیک با عنوان اصول لوله‌کشی فاضلاب شهری به بررسی مهم‌ترین اصول و قواعد لوله‌کشی سیستم‌های فاضلاب شهری پرداخته و می‌تواند اطلاعات مفیدی به خواننده ارائه کند. در کنار تمامی موارد ذکر شده عوامل دیگری نیز وجود دارند که می‌توانند علت کم بودن فشار آب ساختمان باشند و از مهم‌ترین آنها می‌توان به موارد زیر اشاره داشت:
- نشت آب از پمپ
- اشتباه در اجرای لوله‌کشی ساختمان و انسداد نصف و نیمه لوله‌کشی
- کاهش باد مخزن تحت فشار پمپ آب
- خرابی و نقص در عملکرد پمپ تحت فشار
- تا شدن لوله‌های پنج لایه یا داغ کردن بیش از حد در لوله‌کشی ساختمان با لوله سفید
- وجود گرفتگی در مغزی شیر آب، شیر پیسوال یا محل نصب شیر به لوله‌کشی
- کم بودن قطر لوله‌ها
- نصب پمپ در سایر واحدها یا ساختمان‌های مجاور و مکش آب موجود در لوله
- خوردگی لوله‌ها
- نشتی در تجهیزاتی همچون پکیج، آبگرمکن، توالت فرنگی و …
افزایش فشار آب ساختمان
همانطور که گفته شد ممکن است مشکلات مختلفی به علت کم بودن فشار آب ساختمان برای ساکنین ساختمان ایجاد شود و لازم است که حتماً عوامل و دلایل افت فشار به صورت دقیق و کامل بررسی شده و اقدامات لازم انجام شود. از جمله مهم‌ترین راهکارهایی که می‌توانند به افزایش افت فشار آب ساختمان کمک کنند می‌توان به موارد زیر اشاره داشت:
- حتماً شیرآلات، لوله‌ها و تجهیزاتی که دچار آسیب، زنگ‌زدگی و خوردگی شده‌اند شناسایی شده و تعمیر شوند و در صورت نیاز با تجهیزات جدید جایگزین گردند.
- استفاده از پمپ فشار آب در سر راه لوله انشعاب بیرونی می‌تواند به راحتی افت فشار آب را جبران کند.
- میزان فشار آب باید بررسی شود و در صورت کمبود فشار در اثر عوامل بیرونی باید با سازمان آب تماس برقرار کرد.
- حتماً از لوله‌هایی با قطرهای استاندارد در سیستم لوله‌کشی آب ساختمان استفاده شود.
در مقاله دیگری از سایت وینوپلاستیک تحت عنوان منبع دوجداره موتورخانه به بررسی کامل منبع دوجداره، مزیت‌ها و معایب آن و همچنین کاربردهای آن در ساختمان پرداخته شده و مطالعه آن می‌تواند مفید و کاربردی باشد.
جمع‌بندی نهایی
افت فشار آب از جمله مشکلاتی است که می‌تواند چالش‌های متعددی برای ساکنین ساختمان‌ها ایجاد کند و بررسی علت کم بودن فشار آب ساختمان اهمیت زیادی دارد. نشتی لوله‌ها، خراب شدن شیرفلکه‌ها و شیر فشار شکن، خوردگی و زنگ‌زدگی لوله، قطر پایین لوله‌ها، اجرای غیراصولی سیستم لوله‌کشی و … از مهم‌ترین دلایل افت فشار آب ساختمان هستند و تعمیر و تعویض شیرها، تعویض لوله‌های قدیمی و زنگ‌زده، استفاده از پمپ فشار آب و … بهترین راهکارهای افزایش فشار آب به شمار می‌روند.
